Texas-Meksika Sınırında Haitili Göçmen Krizi

Texas’ın Del Rio sınır kasabasındaki Haitili göçmen krizi Biden yönetimini zorlarken, bu göçmenlerin bir kısmına 60 gün içinde göçmenlik dairesine başvurmaları şartıyla ülkeye girişine izin verilirken önemli bir kısmı sınır dışı edilince Biden yönetimi eleştirilerin odağı oldu. Sınır dışı edilen göçmenler Texas’dan uçağa bindirilerek Haiti’ye gönderiliyor. ABD’nin İç Güvenlik Bakanlığı Haiti’den gelen göçmenler arasında kimleri alıp kimleri sınır dışı ettiğine dair bir açıklama yapmıyor. Çocuklu ailelerin ülkeye kabul edildiği gözlemleniyor. Del Rio’daki sınırda yer alan bir köprüde kamp yapan Haitili göçmenlerin sayısı 15 bini bulmuştu. Bu sayı yaklaşık yarıya inmiş durumda. Binlerce Haitilinin kısa sürede Meksika-ABD sınırına nasıl gelerek toplandığı halen sorgulanıyor. Sınıra gelen Haitililerin bir kısmı Brezilya ve Şili gibi diğer Güney Amerika ülkelerinde yaşıyordu.  

ABD yönetiminin Haitili göçmenleri sınır dışı ederek ülkelerine gönderilmesine tepki büyüyor. Başkan Joe Biden’ın kendi partisinden olan Senato Çoğunluk lideri Chuck Schumer göçmenlerin sınır dışı edilmemesi gerektiğini söylüyor. Biden yönetiminin sınır dışı edilmeleri durdurması adına 12 Demokrat Temsilciler Meclisi Üyesi bir basın toplantısı düzenledi. 38 farklı sivil toplum ve göç yanlısı kuruluş Beyaz Saray’a bir mektup göndererek doğal afet ve güvenlik endişesi ile kaçan göçmenlerin ülkelerine tekrar gönderilmemesi çağrısında bulundu. Bu kuruluşlar arasında Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU) ve Human Rights Watch gibi ABD’nin önde gelen insan hakları örgütleri bulunuyor. Gönderilen mektupta Biden yönetiminin Haiti’de yaşanan ölümlerden sorumlu olduğu öne sürülerek ortaya çıkan insanlık dramının yönetimin bir mirası olduğu belirtiliyor. 

Beyaz Saray sınırda yaşanan yeni bir kriz nedeniyle zor bir pozisyonda kalıyor. Haitililerin ağırlıkta bulunduğu göçmen gruba karşı ABD sınır güvenliği atlarla müdahale ederek göçmenlerin sınırdan girmesi engellenmeye çalıştı. Sınır güvenliğin insani olarak görülmeyen bu müdahalesi karşısında Beyaz Saray atların kullanılmasını kınadı. Daha sonra gelen tepkiler üzerine sınır güvenliğin at kullanmasına izin verilmediği İç Güvenlik Bakanlığı tarafından duyuruldu. ABD sınır güvenliğinin son derece ilkel bir şekilde yaptığı müdahaleye ilişkin görüntüler eski kovboy filmlerini andırırken yönetimin göçmen krizine dair bir planının olmadığını da gözler önüne seriyor. Sınır Güvenliği Çalışanları Sendikası (National Border Patrol Council) Başkanı Brandon Judd sınır güvenliği çalışanlarının Haitili göçmenlerin Haziran ayında akın edeceğini daha önceden bildiklerini, fakat çalışanların elinden başka bir şey gelmediğini söyleyerek yönetimi eleştirdi. Judd ayrıca çalışanların atlarla müdahale etmekten başka herhangi bir şekilde müdahale etmelerine ilişkin bir eğitim almadıklarını hatırlattı. 

Biden yönetimi göç konusunda her kriz sonrasında yalnızlaştıkça yalnızlaşıyor. Kendi partisinin sola yakın isimleri göçmenlere sığınmacı statüsü verilmesini ve Trump döneminde göçmen karşıtı politikaların uygulanmaması gerektiğini savunuyor. Cumhuriyetçiler ise sınırdaki bütün krizlerin sebebinin Biden yönetiminin zayıf politikaları olduğunu ileri sürüyor. 2020 yılı başkanlık kampanyasında ‘daha insani’ bir göç politikası izleyeceği sözünü veren Biden, kendisini bu açıdan Trump’tan farklı görüyordu. Fakat Biden göreve geldikten sonraki ilk dokuz aylık süreçte Trump yönetimi zamanından uygulanan göç karşıtı düzenlemelerin halen geçerli olduğu görülüyor. Demokratlar hazırladıkları bütçe tasarısına göç kanunlarına ilişkin bazı değişiklikler getirmeyi düşünüyordu. Fakat Senato kurallarını yorumlamakla görevli olan Senato Parlamenteri, Demokratların göç yasalarındaki değişikliği bütçe kanunu çerçevesinde getirmesine karşı çıktı ve söz konusu değişiklikler bütçe kanunu tasarısından çıkarılmak zorunda kaldı. Böylece Biden yönetiminin göç konusunda getirmeyi planladığı düzenlemeler kısa vadede rafa kalkmış oldu. Demokratlar göç reformunu hayata geçirmek için alternatif planlar düşünüyor.

Biden yönetiminin kısa vadede yapacakları sınırlı. Yönetimin politikası göçmenlerin sınıra gelmesini engellemek. Bununla ilgili olarak Biden’ın İç Güvenlik Bakanı göçmenlerin sınıra gelerek ülkeye girmeye çalışmaması için devamlı ‘gelmeyin’ mesajını veriyor. Haitili göçmenlerin bulunduğu Del Rio kasabasında görevlendirilen sınır güvenliği çalışanlarının sayısı artırılarak bölgedeki göçmen sayısının kontrol altına alınması amaçlanıyor. Aynı zamanda Texas’dan Haiti’ye sınır dışı edilerek ülkelerine gönderilmek üzere yapılacak uçuş sayısı artırılıyor. ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ise ABD topraklarına ulaşan göçmenlerin içinde bulundukları sağlık şartlarını iyileştirmek için çalışıyor. Yönetim ayrıca Trump döneminde uygulanan ve 42. Madde olarak bilinen uygulamayı devam ettiriyor. Bu uygulamaya göre kamu sağlığını ilgilendiren durumlarda ABD yönetimi sınırı kapatabilir ve göçmenleri sınır dışı edebilir. Bu madde Covid-19 pandemisi nedeniyle ilk olarak Trump döneminde uygulanmaya başlamıştı. Söz konusu madde Biden yönetimi tarafından uygulaması halen devam ediyor. Yönetim federal mahkemeler karşısında da bu sürecin hukuki olduğunu savunuyor. İnsan hakları örgütleri Biden yönetiminin sığınmacıları pandemi nedeniyle geri gönderilmesinin ahlaki ve hukuki olmadığını düşünüyor. Biden’ın sığınmacı haklarını ihlal ettiğini ve başkanlık kampanyası sırasında savunduğu politikaları uygulamadığı vurgulanıyor. 

Sınırda yaşanan göç krizi Texas eyaleti başta olmak üzere sınır eyaletlerin siyasetini de etkiliyor. Haitili göçmenlerin sınırda toplanması sonrasında Cumhuriyetçi Texas Valisi Greg Abbott yerel yönetimlerin gerekli tepkiyi vereceğini söyleyerek tartışmayı alevlendirdi. Biden yönetimi yaklaşık 6 bin Haitiliyi uçakla tekrar ülkesine gönderdikten sonra Vali Abbott bir açıklama yaparak söz konusu göçmenlerin kendisi sayesinde sınır dışı edildiği mesajını vermeye çalışıyor. Vali Abbott sınırda Haitili göçmenlerin toplanması sonrasında bir talimat vererek eyalete ait arabaları sınıra göndermişti. Vali Abbott arabalardan oluşturduğu bu ‘çelik duvar’ sayesinde Haitili göçmenlerin artık ülkeye gelmediğini iddia ediyor. Vali Abbott’u bu iddiasının gerçekliği tartışılsa da bu göç krizi bir eyalet valisinin direk olarak ABD Başkanı’nı hedef alabileceğini gösteriyor. 2024 yılı başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’den aday adayı olması gündemde olan Abbott, Haitili göçmenler krizini kullanarak kendisini ülkenin ve eyaletin savunucusu olarak göstermeye çalışıyor.