Omicron Noel Haftasına Damgasını Vurdu

ABD’de mevcut vakaların %73’ünü oluşturarak ana varyant haline Omicron, en fazla seyahat edilen dönem olan Noel tatili öncesinde Amerikan halkında endişeye yol açtı. Aileleriyle bir araya gelmek için seyahat edecek vatandaşların test olmak istemeleri testlerin azlığı nedeniyle uzun kuyruklara yol açtı. Böyle yoğun bir dönemde birçok havayolu kadro yetersizliği dolayısıyla birçok uçuşu iptal ederken PCR testi ve hızlı test tedarikinde ciddi sıkıntılar yaşandığı için Biden yönetiminin bu döneme test üretimi konusunda hazırlıksız yakalandığı eleştirilerine yol açtı. Başkan Biden bu derece test talebinin oluşacağını kimsenin önceden tahmin edemeyeceğini söyleyerek de bir nevi siyasi pot kırmış oldu. Omicron varyantının çok hızlı yayılmasına rağmen Delta varyantı kadar ağır olmadığı yönündeki olumlu haberlerle birlikte Pfizer’ın ürettiği hapın CDC’den onay alması da koronavirüs gündemiyle ilgili olumlu beklentilerin oluşmasına sebep oluyor. Ancak çok sayıda vakanın Noel tatilinde hastanelerin tam kapasitede çalışmak zorunda kalması sonucunu doğuruyor.     

Başkan Biden bu son derece bulaşı Omicron varyantı nedeniyle hızla artan vaka ve ölüm sayılarıyla ilişkili olarak ‘endişelenmeli, ancak panik olmamalıyız’ diyerek artan vakalara rağmen okulların kapatılmayacağının altını çizdi. 3. dozlarını olan kişilerin Noel tatillerini normal şekilde aile ve arkadaşlarıyla geçirmeleri gerektiğini söyledi. Biden bugün için Mart 2020’den çok daha farklı koşulların olduğunu, 200 milyon kişinin tam aşılı olduğunu ve hastalık ile ilgili çok daha fazla bilgiye sahip olduklarını belirtti. Hükümetin iki yıldır süren pandemiyle mücadelesini anlattığı konuşmasında önümüzdeki süreçte 500 milyon hızlı testin Amerikan vatandaşlarına ücretsiz dağıtacağını açıkladı. 

Biden aşıyla ilgili ülkedeki siyasi kutuplaşma hakkında söz konusu uygulama ve tedbirlerin bireylerin hayatını kontrol etmek gibi bir amacı olmadığını nihai hedefin hayat kurtarmak olduğunu belirtti. Biden ayrıca Omicron varyantının çıkmasıyla uygulamaya başlanan ve çeşitli Afrika ülkelerine uygulanan seyahat yasağını kaldırmayı düşündüğünü söyledi. Hastanelerdeki aşırı yükü ise federal ve askeri sağlık personeli desteğiyle hafifletmeyi planladıklarını ifade etti. 

Uzmanlar tatil sezonu dolayısıyla sık seyahat edecek ve aileleriyle bir araya gelecek Amerikalılar için Biden’ın sözünü verdiği testlerin en hızlı şekilde ulaştırılmasının çok önemli olduğu görüşünde. Bununla beraber CVS ve Walgreens ülkenin bazı bölgelerinde test randevusu için bir haftadan fazla bekleme sürelerinin olduğunu belirttiler. Hafta ortasında Biden yönetiminin testlerin alınması için hala bir sözleşme yapmadığını ve onaylanan bir sipariş bulunmadığını, Omicron varyantının Beyaz Saray’ı hazırlıksız yakaladığı ve başkanın bu sözünün gerçekleşmesinin haftalar sürebileceği basında yer buldu.

Yeni varyantın hızla yayılması halihazırdaki aşılı kişileri tekrar doz yaptırma konusunda teşvik etse de henüz aşılanmamış kişileri ikna edecek gibi gözükmüyor. CDC’ye göre aşılanmaya uygun 5 yaş üzeri Amerikalıların tam aşılanma oranı %65.5 olup ve bunların da yaklaşık 3’te 1’i üçüncü doz aşılarını yaptırmış bulunuyor. Kasier Aile Vakfı’nın 15-20 Aralık arasında 1065 kişinin katılımıyla yaptığı ankette ise aşılanmamış kişilerinin yarısı ne olursa olsun asla aşı yaptırmayacaklarını söylüyor. Pandemiye ilişkin haftanın kuşkusuz en önemli gelişmesi Pfizer’in geliştirdiği Covid-19 ilacının onay alması oldu. Yeni enfekte olmuş hastaların enfeksiyon sonrasındaki beş gün içinde kullandıkları takdirde hastaneye gitmelerini engelleyebilecek Covid-19 hapı, 12 yaşından büyük ve yüksek riskli hastalara semptomların gözükmesinden kısa süre sonra reçeteyle verilebilecek. FDA, Paxlovid adlı ilacın güvenli bir şekilde etki ettiğini ve hastane başvurularını ve ölümleri azaltmada önemli bir araç olacağını söyledi.

Geçtiğimiz sene Noel Bayramı’nda çoğu kilise çevrimiçi hizmet vermişti, ancak bu yıl teşvik edilen tedbirler ve zorunlu maske kullanımı ile birlikte dini faaliyetlerin çoğu yüzyüze gerçekleştirilecek gibi gözüküyor. Din görevlilerinden kıdemli papaz Adam Hamilton cemaatlerin çoğunun aşılandığını ve insanların bu zor zamanlarda Noel’in umut verici atmosferine ihtiyacı olduklarını vurguladı. Amerikan basınında sıkça yer bulan ve yeni varyantın daha hafif atlatıldığına ilişkin bulgular da kapanmaların tercih edilmemesi üzerinde oldukça etkili. Atlanta Emory Üniversitesi’nden Natalie Dean Omicron varyantının çok daha bulaşıcı ancak şiddetinin de öncekilere oranla çok daha az olduğu göz önünde bulundurulduğunda geleceğe dair çok umutlu konuşabildiklerini ifade etti. 

Pandeminin en önemli tartışmalarından zorunlu aşı ve test uygulamalarının meşruiyeti konusunda ise Anayasa Mahkemesi bir adım attı. Mahkeme önümüzdeki ayın başında Biden hükümetinin özel sektör işverenlerine ve sağlık çalışanlarına dayattığı aşı ve test uygulamalarının gerekliliğine ilişkin bir oturum düzenleyeceklerini belirtti. 7 Ocak’ta gerçekleşecek oturum pandemiyle mücadelenin hukuksal meşruiyetinin çerçevesini belirlemek adına önemli sonuçlar doğurabilir. Nitekim Biden yönetimi büyük işletmelere aşı zorunluluğu getiren düzenlemenin hayata geçeceği tarihi bu belirsizlikler sebebiyle erteliyor. Omicron varyantının Amerikan ekonomisi üzerindeki etkisi de bu hafta Amerikan medyasının ele aldığı konulardan biri oldu. Artan vaka sayıları, birçok işletmenin kısa bir süre için kapanmasına, restoran sektörünün yoğun olarak etkilenmesine, eğlence mekanlarının gösterileri iptal etmesine, üniversitelerin dersleri çevrimiçi olarak değiştirmesine ve iş yerlerinin yeniden açılma planlarını geciktirmesine veya iptal etmesine yol açmakla beraber yaklaşan tatil sezonu boyunca işsizliğinin çok düşük olduğu Amerika’da tüketim trendleri yükseleceğe benziyor. 

Bu hafta yetkililer Amerika’daki baskın varyantın Omicron olduğunu kamuoyuyla paylaştılar. Delta varyantını geride bırakan Omicron, CDC’nin açıklamalarına göre geçtiğimiz haftaki vakaların %73’ünün (kimi bölgelerde %90) sebebi. Moderna şirketi ise üçüncü dozun koronavirüsün varyantlarına karşı bağışıklık tepkilerini arttırarak koruyuculuk sağladığını tespit ettiklerini söyledi. Basında yer alan konulardan bir diğeri ise yeni varyantın küresel düzeydeki aşıya erişim eşitsizliklerini artırması ihtimali. Halk sağlığı uzmanları, hızla yayılan yeni varyantın zengin ülkelerdeki tekrar dozlara olan talebi arttıracağı ve bu sebeple yoksul ülkelerdeki aşılama programlarının erteleneceği, böylelikle geniş nüfus kitlelerinin tamamen korumasız kalarak yeni varyantların oluşabileceğini söylüyorlar.