ABD’den Ukrayna’ya Rus General İstihbaratı
Ukrayna savaşında on hafta geride kalırken Rus silahlı kuvvetlerinin cephede önemli bir başarı elde edememesi ve oldukça yüksek oranda üst rütbeli asker kaybı yaşamasının temel nedenleri arasında ABD ve NATO’nun Ukrayna’ya istihbarat desteği gösteriliyor. New York Times’ın üst düzey ABD’li yetkilileri kaynak göstererek hazırladığı bir habere göre, Biden yönetimi Ukrayna’ya Rus ordusunun askeri hareketleri ve karargâh yerleri de dahil olmak üzere gerçek zamanlı savaş alanı istihbaratı sağlıyor. Haberde, Ukrayna ordusunun, başta ABD ve NATO olmak üzere farklı kaynaklardan elde ettiği bilgileri kullanarak sahada Rus askerlerini hedef aldığı ve şu ana kadar yaklaşık 12 Rus generalin öldürüldüğü ileri sürülüyor. Haberde, ABD’nin Rus ordusuna karşı istihbaratı nasıl topladığı açıklanmıyor.
New York Times’a konuşan yetkililer Biden yönetiminin Rus ordusunun sahadaki hareketleri ve olası planlarına dair bilgi ve değerlendirmeleri Ukrayna’ya aktardığını kaydetti. Yetkililer, ABD istihbaratının özellikle hareket halindeki Rus birliklerin ve sık sık yer değiştiren askeri karargahların konumlarıyla ilgili ayrıntıların paylaşımına odaklandığına dikkat çekti. Haberde ABD istihbaratının sağladığı bilgilerin Ukrayna ordusunun kendi imkanlarıyla topladığı istihbaratla birleştirildikten sonra üst rütbeli Rus askerlere yönelik topçu saldırıları düzenlendiği ileri sürülüyor. Son olarak Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov’un, hafta başında Ukrayna’nın doğusundaki birliklerin operasyon üssü kabul edilen İzyum kentini ziyaret ettiği sırada gerçekleştirilen bir hava saldırısında yaralandığı iddia edildi.
Askeri uzmanlar iki aylık bir zaman zarfında bu kadar çok sayıda generalin cephede hayatını kaybetmesini modern savaş tarihinde daha önce görülmemiş bir olay olarak değerlendiriyor. Rus ve Sovyet orduları daha önce savaştıkları Afganistan, Çeçenistan, Gürcistan ve Suriye cephelerinin hiçbirinde bu oranda general ve asker zayiatı vermemişti. NATO verilerine göre Rusya Ukrayna savaşında bugüne kadar yaklaşık 40,000 Rus askeri esir düştü, yaralandı ya da öldürüldü.
İstihbarat paylaşımına dair Beyaz Saray’dan bir açıklama gelmezken söz konusu çabaların Ukrayna’nın kendini savunmasına yardımcı olmak için Biden yönetiminin gizli desteğinin bir parçası olduğu belirtiliyor. ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü John Kirby ise Rus askeri yetkilileri hedef alması için Ukrayna ile bilgi paylaşımında bulunmadıklarını söyledi. İstihbarat bilgilerinin ayrıntılarını veremeyeceklerini belirten Kirby, Ukrayna’ya sağlanan bilgilerin sadece savunma gücünü artırma maksadıyla kullanıldığını kaydetti. Savunma Bakanlığı yetkilileri ayrıca New York Times gazetesini yanıltıcı haber yapmakla ve sorumsuz davranmakla suçladı.
ABD yönetimi strateji değişikliğine giderek Rusya’ya karşı daha net bir duruş sergilemeye başlamasına rağmen Ukrayna’daki durumun daha da gergin bir hal almasından, savaşın diğer ülkelere sıçramasından veya nükleer bir savaşa dönüşmesinden endişe duyduğu için Kremlin yönetimini kışkırtmak istemiyor. ABD’nin Ukrayna’ya istihbarat desteği sağladığı ilk olarak Savunma Bakanı Lloyd Austin tarafından geçen ay bir Senato oturumu sırasında dile getirilmişti. ABD istihbaratının özellikle uydu görüntüleri ve telsiz görüşmeleri üzerinden Ukrayna’daki Rus ordusunu yakından takip ettiği biliniyor.
Kremlin’den haberle ilgili yapılan açıklamada ise ABD ve NATO’nun sürekli olarak Ukrayna ile istihbarat paylaşımında bulunduklarının bilindiği belirtildi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Ukrayna’ya yapılan yardımların ve istihbarat desteği verilmesinin Rusya’nın askeri hedeflerine ulaşmasını engellemeyeceğini savundu. Rusya’nın ne gibi önlemler aldığı sorusuna cevap veren Peskov, “Rus ordusu bu durum karşısında gerekli her şeyi yapmaktadır” ifadelerini kullandı. Kremlin yönetimi, Batılı ülkeleri Ukrayna’da Rusya’ya karşı vekalet savaşı yürütmekle suçluyor.