Biden’dan Öğrenci Kredisi Borçlarına Kısmi Af
Başkan Joe Biden geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı açıklamayla seçim kampanya vaadini kısmen yerine getirerek milyonlarca öğrenci kredisi borçlusunun 10.000 dolarlık ödemesini iptal edeceğini duyurdu. Öğrenci kredisi affı Biden başkanlık görevini devralmadan evvel de Demokratlar tarafından savunulan ve kampanyası yürütülen bir konu. ABD’de yaklaşık 45 milyon kişi öğrenci kredisi ödüyor.
ABD Merkez Bankası tahminlerine göre bu 45 milyon kişinin toplam 1,7 trilyon dolardan fazla borcu var. Yine Merkez Bankası’na göre borçluların büyük kısmının ödemesi 20.000 dolardan az olsa da daha az borcu olanlar genelde üniversitelerden mezun olmamış olduklarından daha düşük gelire ve dolayısıyla daha düşük ödeme gücüne sahipler. Demokratlara göre öğrenci borçları artık kabul edilemez seviyelere gelmişti ve öğrenci borçlarının silinmesi nihayetinde tüm ekonomiye fayda sağlayacak ve aynı zamanda dezavantajlı gruplara destek olacaktı. Cumhuriyetçiler ise borç silmenin en çok halihazırda varlıklı olanlara fayda sağlayacağını söylerken, enflasyonu da kötüleştirebileceğine dair endişelerini dile getirdiler.
Karara göre 2020 veya 2021 vergi yılında 125.000 dolardan az kazanan veya ortak vergi beyanında bulunan çiftler için toplam 250.000 dolardan az kazanan borçlular, borç silinmesi kapsamına giriyor. Beyaz Saray’a göre gelir sınırı sayesinde yardım yüksek gelirlilerden ziyade orta ve düşük gelirli borçlulara gidecek. Biden da borç affı kapsamına girenlerin yaklaşık yüzde 90’ının 75.000 dolardan az kazandığını vurguladı.
Federal öğrenci kredisi sahiplerin, Trump’ın pandeminin ekonomik etkisini hafifletmek için çıkan CARES yasasını imzaladığı Mart 2020’den bu Eylül 2020’ye kadar bir ödeme yapmadı ve bu aralıkta herhangi bir faiz tahakkuk etmedi. Trump daha sonra erteleme süresini Ocak 2021’e kadar uzatmıştı. Göreve başladığından beri Biden da ödemeleri beş kez daha erteledi. Beyaz Sarayın açıklamasıyla ödemeler son bir kez 31 Aralık’a kadar uzatılıyor.
Beyaz Saray’da konuşan Biden, yüksek öğrenim maliyetinin son birkaç on yılda nasıl önemli ölçüde arttığını anlattı ve ekledi: “Bir neslin tamamı, bir üniversite diploması denemesi karşılığında sürdürülemez borçlarla altında. Yük o kadar ağır ki, mezun olsanız bile, bir zamanlar üniversite diplomasının sağladığı orta sınıf bir hayata erişiminiz olmayabilir.”
Karardan 43 milyon kişi faydalanacak ve yaklaşık 20 milyon kişinin kalan tüm bakiyesi silinecek. Ancak yine de karar bazı Demokratların talep ettiği 50.000 dolarlık borç affının gerisinde kalıyor. Öğrenci Borcu Krizi Merkezi başkanı Natalia Abrams kararın faydalarını tasdik ederken 10.000 doların yetersiz olduğunu ve milyonlarca insanın borç yükü altında ezilmeye devam edeceğini vurguladı.
Kararın akabinde Demokratlardan destek mesajları gelirken Cumhuriyetçiler ise enflasyon vurgusu ve sosyalizm göndermeleri yaptılar. Senatör Elizabeth Warren attığı tweet ile kararın Amerikan tarihinde tüketici borçlarına yapılan en büyük borç indirimi olduğunu ve ailesi zengin olmadığı için borç alan milyonları rahatlattığını vurguladı. Temsilci Cori Bush da Biden’ın kararına binaen birçok hayatın olumlu yönde değişeceğini söyledi. Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz ise kararı “delilik ve kanunsuzluk” olarak niteledi. Orta sınıfın borçları ödemeye devam edeceğini söyleyen Cruz’a göre yapılan sadece bir borç transferi. Bir diğer Cumhuriyetçi Senatör ve Senato azınlık grubu lideri McConnell da kararın sosyalizmi andırdığını işaret ederek yapılanı son derece adaletsiz bulduğunu söyledi.
Kararla birlikte başlayan tartışmalardan belki de en önemlisi ise enflasyona etkinin ne olacağı. Ted Cruz’a göre halihazırda kırk yılın zirvesinde olan enflasyon ve yakıt fiyatları karar neticesinde artacak olan kamu harcamasıyla daha da yükselecek. Benzer şekilde Bill Clinton döneminde Hazine Bakanlığı yapan Larry Summers bu hamlenin talebi artıracağını ve daha fazla enflasyon üreteceğini söyledi. Obama dönemi danışmanlarından Harvard Üniversitesi ekonomisti Jason Furman da halihazırda yanan enflasyon ateşine yarım trilyon dolarlık benzin dökmek olarak niteledi.
Biden ise kararın enflasyona etkisinin ihmal edilebilir düzeyde olacağını iddia ediyor. Ekonomist Paul Grugman da attığı tweet ile kararın enflasyona bir etkisi olmayacağını söyledi ve herhangi bir genişleme büyük ABD ekonomisi içerisinde eriyecek ve merkez bankasının dar politikasıyla kontrol altına alınacaktır dedi. Dünya Bankası eski baş ekonomisti Joseph Stiglitz de enflasyon tartışmasını yersiz bularak borç affına dair kararın enflasyona etkisi üzerinden düşünülmemesi gerektiğini vurguladı.