DeSantis ve Newsom’ın Fox News Münazarası
ABD’de 2024 başkanlık seçimleri yaklaşırken, Perşembe gecesi Cumhuriyetçi Parti’den aday olmak için mücadele eden Florida Valisi Ron DeSantis, California’nın Demokrat Valisi Gavin Newsom ile Fox News tarafından düzenlenen münazaraya katıldı. Son dönemde anketlere göre Trump’ın bir hayli gerisinde kalan, diğer rakibi South Carolina Valisi Nikki Haley’nin yükselen trendine cevap vermekte zorlanan ve kampanyasında çatlaklar oluşan DeSantis için bu münazara seçmenleri ikna etmek için yapılan bir hamle oldu. 90 dakikadan fazla süren tartışma programında zaman zaman gerginlikler yaşanırken gecenin sonunda bariz bir kazanan yoktu. Tartışma programında adaylık süreci, ekonomi politikaları, kürtaj ile ilgili konular, kamu güvenliği noktasında atılan adımlar ve göçmenler olmak üzere birçok konu ele alındı. Gecenin en dikkat çeken noktası ise Gavin Newsom’ın DeSantis’e hitaben kullandığı “ortak bir noktamız var, ikimiz de 2024 yılında partimizin adayı olmayacağız” ifadeleri oldu.
California’da görev yapan 56 yaşındaki Newsom, Biden’ın politikalarını ve adaylığını savunan bir tutum sergilerken bir sonraki seçimlerde başkan adayı olacağının sinyallerini verdi. Newsom tartışma esnasında “Biden ve Harris’in yaptıkları işlerle gurur duyuyorum” diyerek partisinin politikalarının arkasında olduğunu gösterdi. DeSantis’in Biden yönetimine yönelik ekonomik politikaları ve sınır güvenliği gibi alanlarda yaptığı sert eleştirilerin karşısında Newsom, Biden’a duyduğu güveni yineledi. Newsom’ın tavrına sinirlenen DeSantis, onu “gölge kampanya” yürütmekle suçladı. Tartışmanın önemli bir kısmını Biden’ın yaşı çerçevesine dönen tartışma oluşturdu. DeSantis, yaşını işaret ederek Biden’ın “ülke için bir tehlike” arz ettiğini ve çöküş dönemi içinde olduğunu iddia etti. Newson, yaş hususunda da Biden’ı savundu. Son dönemde pozitif seyreden ekonomi göstergelerine atıfta bulunarak “100 yaşındaki Biden’ı, herhangi bir yaşta olan DeSantis’e tercih ederim” diyerek yanıt verdi.
California valisinin, DeSantis’i Trump’ın gölgesinde kalması nedeniyle eleştirdiği kısım gergin tartışmalara sahne oldu. Florida’da dahi Trump’ın bir hayli gerisinde olan DeSantis ile alay eden Newson, onu “kabadayılık” ile suçladı. Newsom son dönemde yükselen Nikki Haley’ye de değinerek DeSantis’in daha geriye düşmeden çekilmesi ve Haley’ye alan açması gerektiğini söyledi. Karşılıklı ithamların ve suçlamalarının havada uçuştuğu programda, DeSantis rakibini sık sık başarısız bir eyaletin başındaki “yalancı” olarak nitelendirdi.
Tartışmanın en sert geçtiği konulardan biri de kürtaj meselesi oldu. Münazaranın moderatörlüğünü üstlenen muhafazakar sunucu Sean Hannity, California valisine gebeliğin son dönemlerinde kürtaj yapılmasına yönelik kısıtlamalar hakkındaki fikrini sordu. Newson bu soruya net cevap vermekten kaçınırken, Florida’da uygulanan 6 haftalık kürtaj yasağına vurgu yaparak bu durumu “aşırı” bir uygulama olarak değerlendirdi. Daha önce yürürlükte olan 15 haftalık kürtaj yasağı yerine 6 haftalık yasağı imzalayan DeSantis ise kendini “yaşama inanan bir insan” olarak tanımlayarak savundu. DeSantis, başkan seçilirse ulusal bir kürtaj yasağını destekleyip desteklemeyeceğine yönelik gelen soruya ise cevap vermekten kaçındı.
Tartışmanın hararetlendiği bir diğer husus da kamu güvenliği ile ilgili konular oldu. California valisi, eyalette son 50 yılın en düşük suç oranlarına sahip olduklarını vurgularken, Florida’nın cinayet oranında ciddi bir yükseliş olduğunu belirtti. Vali ayrıca 2018 yılında Florida’da 17 çocuğun öldürüldüğü okul saldırısına da değinerek DeSantis’in silah satın alımını kolaylaştıran uygulamalarını eleştirdi. DeSantis ise, Newsom’ı kurnaz bir politikacı olarak değerlendirirken California’da kamu güvenliğinin çöktüğünü iddia etti. İnsanların güvenlik zafiyetinden kaçmak için artık California’dan göç etmeye başladıklarını savundu.
Kamu güvenliği hususunda mültecilere yönelik uygulanan politikalar da ele alındı. Newson, DeSantis’i mültecileri kandırmakla suçlayarak mültecileri farklı eyaletlere gönderme çabasını eleştirdi. DeSantis iddiaları reddetti ancak “sınırların açılmasını isteyen, bu konuda herkese ders veren ve nihayet sonuçlarıyla karşı karşı kaldıklarında kıyameti koparan bir sürü siyasi elitimiz var” ifadelerini kullandı. Kamu güvenliği konusuna ek olarak iki vali Covid-19 salgınının ele alınışı konusunda sert bir tartışmanın içerisine girdi. DeSantis iş yerlerini ve okulları açık tutma konusundaki tutumunu överken, Newson onu Cumhuriyetçi radikallerin kontrolüne girmiş bir ikiyüzlü olarak nitelendirdi
Tartışmada okullarda cinsiyet kimliği üzerine verilen derslerin ve dağıtılan kitapların sınırlandırılması da gündeme geldi. DeSantis, uygun görülmediği takdirde cinsel yönelim ve kimlik konularının tartışılmasını büyük ölçüde kısıtlayan yasa için kampanya yürütmüştü. DeSantis yasayı savunmaya devam ettiğini belirterek dağıtılan kitaplarda yer alan uygunsuz görüntüleri paylaştı. Kullanılan bazı görsellerin Florida standartlarına uygun olmadığını belirterek “çizgi roman dedikleri şey pornografi, bunun okullarda olmaması gerekir” ifadelerini kullandı. Newson, DeSantis’in Florida’da sadece geçen yıl 1,406 kitabı yasakladığını belirterek yasakçı zihniyetle bir yere varamayacağını ifade etti. Ayrıca DeSantis’in eşcinselleri küçük düşürücü ifadeler kullanmasını da eleştirerek bu durumu saldırgan bulduğunu belirtti.
Genel olarak değerlendirildiğinde tartışmanın kesin bir galibi yoktu. Başkan adaylığı için son şansını kullanmak isteyen DeSantis’in bu münazara ile seçmenleri etkilemesi pek mümkün gözükmüyor. Öte yandan Demokrat Vali Newson ise Biden’ı doğrudan savunarak ve kamuoyuna yansıyan üstenci tavırları nedeniyle eleştiriler aldı. Televizyon ekranlarında merakla izlenen münazaranın galibinin Nikki Haley olduğu söylenebilir. DeSantis, Trump’a alternatif aday olmak için çaba gösteren Haley’nin yükselen performansına henüz yeterli cevabı verebilmiş gözükmüyor.