Trump, Başkan Yardımcısı Adayını Seçiyor

Demokrat Parti, Başkan Joe Biden’ın 2024 seçimlerinde adaylığı konusunda büyük bir krizle mücadele ederken, Cumhuriyetçi Parti içerisinde Trump’ın kimi başkan yardımcısı olarak seçeceği en önemli gündem maddesi olarak yer alıyor. Önümüzdeki hafta yapılacak Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresinden önce başkan yardımcısı için düşündüğü ismi açıklayacağını belirten Trump’ın önünde birkaç alternatif yer alıyor. Ohio Senatörü J.D. Vance, North Dakota Valisi Doug Burgum ve Florida Senatörü Marco Rubio en öne çıkan adaylar arasında gösterilirken, Trump’ın Cumhuriyetçi parti ön seçimlerindeki rakipleri arasında yer alan ancak Mart ayında kampanyasını sonlandıran eski South Carolina Valisi Nikki Haley de potansiyel adaylar arasında yer alıyor. 

15-18 Temmuz tarihleri arasında düzenlenecek Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresinden önce Salı günü Florida’da bir miting düzenleyen Trump, başkan yardımcısı için düşündüğü ismi kongreye yakın bir tarihte açıklayacağını belirtti. Katıldığı bir radyo programında potansiyel başkan yardımcısı adayları hakkında konuşan Trump, Ohio Senatörü J.D. Vance, North Dakota Valisi Doug Burgum ve Florida Senatörü Marco Rubio’yu değerlendirdi. Vance, genç ve dinamik bir figür olmasının yanı sıra Trump ile birçok konuda anlaşıyor; ancak seçim bölgesinin etkisiz bir bölge olması ve farklı bir etnik gruba hitap edememesi dezavantajları olarak değerlendiriliyor. Küba kökenli olan ve Hispanik seçmene hitap etmesi açısından kritik öneme sahip olan Rubio ise Trump’la aynı seçim bölgesinde yer aldığı için daha fazla seçmene hitap etme noktasında olumsuz bir etki oluşturabilir. 

Başkan yardımcılığı için adı geçen Burgum, Cumhuriyetçiler nezdinde sevilen bir figür olsa da North Dakota’da uygulamaya konulan sert kürtaj yasağı, Trump’ın ulusal çapta yürüttüğü seçim kampanyasında elini zayıflatabilir. Trump, katıldığı bir radyo programında Burgum’ın North Dakota’da uygulamaya koyduğu kürtaj yasağı ile ilgili soruya, “Bu biraz sorun yaratabilir. Bu oldukça güçlü bir yasak” ifadelerini kullanarak cevap verdi. Burgum’ın kürtaj karşıtı politikası, teorik olarak Trump ile birçok açıdan örtüşüyor. Burgum da Trump gibi kürtaj kısıtlamalarının eyaletlerin tercihine bırakılması gerektiğini düşünüyor. Ancak eyalette uygulamaya konulan altı haftalık kürtaj yasağı seçmenlerin sandık başında verecekleri kararı önemli ölçüde etkileyebilir. 

Trump kampanyası, başkanlık seçimlerinde kürtaj kısıtlaması politikaları nedeniyle oy kaybı yaşamamak için uzun süredir çaba gösteriyor. Geçtiğimiz yıllarda kürtaj hakkında çok daha sert bir pozisyon alan Trump, bu strateji gereği kürtaj hakkının federal bir hak olmasına itirazını yinelerken, bu konuda eyaletlerin kendi kararlarını vermelerinin doğru olduğunu ifade etmişti. Kürtaj konusunda Biden kampanyasının hedefinde yer alan Trump, Cumhuriyetçi Parti içerisinde seçilmesi durumunda yeni dönemde uygulayacağı politikalara değindiği yeni bir platform kurdu. Bu platform, 2016 ve 2020 başkanlık seçimleri dönemiyle kıyaslandığında kürtaj konusunda oldukça temkinli ve yumuşak bir söylem benimsiyor. Bu şartlar altında Burgum’ın başkan yardımcısı adayı olması, seçmenin Trump’ın kürtaj politikasındaki samimiyetine inanmasını zorlaştıracaktır.

Başkan yardımcısı adaylığı için diğer alternatif isimler arasında North Carolina Senatörü Tim Scott, Tennessee Senatörü Bill Hagerty, New York Temsilcisi Elise Stefanik ve Nikki Haley yer alıyor. Nikki Haley, önümüzdeki hafta Milwaukee’de yapılacak Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresinde, ön seçimlerde kazandığı delegelere başkan adayı olarak Donald Trump’a destek vermelerini söyledi. Haley yaptığı açıklamada, “Joe Biden ikinci dönem için yeterli değil ve Kamala Harris de Amerika için bir felaket olur” ifadelerini kullanarak Trump’a destek çağrısında bulundu. Ancak ön seçimlerde 12 eyalette 97 delege kazanan Haley’nin Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresine davet edilmediği belirtiliyor. Adaylıktan çekilmesine rağmen, ön seçimlerde kent merkezlerinde seçmenlerin desteğini kazanan Haley’nin kitlesi, Trump’ın ikna etmesi gereken önemli bir grup olarak dikkat çekiyor.

2024 ön seçimlerinde Trump’ın en uzun süreli rakibi olan Haley, eski Başkan’a alternatif arayan Cumhuriyetçi ve bağımsız seçmenlerin sesi olarak kendine önemli bir yer edinmişti. Haley, güçlü bir finansal ağ oluşturarak dikkatleri üzerine çekmiş ve kampanyasının sona ermesine rağmen şehir merkezlerinde yaşayan ılımlı Cumhuriyetçilerin desteğini almaya devam etmişti. Yarıştan çekilmesine rağmen Cumhuriyetçi Parti’nin Indiana’daki ön seçimlerinde %20’nin üzerinde bir destekle önemli bir oy oranı elde etmişti. Haley’nin bu oy oranı, Trump’ın ılımlı Cumhuriyetçi seçmenleri henüz tam anlamıyla ikna edemediğinin bir işareti olarak yorumlanmış ve Trump’ın parti içerisinde büyük bir güç kaybı yaşayabileceğine yönelik değerlendirmeler yapılmıştı.

Haley, adaylıktan çekildikten bir süre sonra başkanlık seçimlerinde Trump’a oy vereceğini açıklayarak, “Trump mükemmel değil ancak Biden bir felaket” ifadelerini kullanmıştı. Trump, geçtiğimiz haftalarda New York’ta düzenlediği mitingin ardından yaptığı açıklamada, “Bence ekibimizde yer alacak çünkü pek çok konuda aynı fikirlere, aynı düşüncelere sahibiz. O çok yetenekli bir insan ve eminim bir şekilde ekibimizde yer alacaktır, kesinlikle” ifadelerini kullanarak Haley’ye olumlu bir dönüş yapmıştı. Ancak Haley’nin parti kongresine davet edilmemesi, ona destek veren seçmenlerin ikna edilme sürecini olumsuz etkileyebilir.

Trump, partisinin ulusal kongresi öncesinde düzenlediği etkinliklerde Demokrat Parti’de giderek derinleşen Başkan Biden’ın adaylık tartışmalarına temas etmekten geri durmuyor. Son olarak Florida’da düzenlediği mitingde, “Joe’nun kendi partisi, 90 dakikalık tek bir performansın ardından havlu atmasını ve başkanlığı teslim etmesini istiyor. Ona davranış şekilleri utanç verici. Ama Biden için üzülmeyin. O çok kötü bir adam” ifadelerini kullandı. Biden’ın adaylıktan çekilmesi durumunda en önemli alternatif isimler arasında yer alan Başkan Yardımcısı Kamala Harris’e de yüklenen Trump, Biden yönetiminin başarısız performansından Harris’in de sorumlu olduğunu savundu.

Trump, hakkında açılan davaların gölgesinde başladığı seçim kampanyasında bugüne kadar önemli bir mesafe kat etti. Anketlere göre küçük farklarla önde olan Trump, Demokrat Parti’nin adaylık krizini de kullanarak farkı açmak istiyor. Önümüzdeki hafta gerçekleşecek Cumhuriyetçi Parti’nin ulusal kongresine tek aday olarak katılacak olan Trump’ın seçeceği başkan yardımcısı adayı, Trump karşıtı Cumhuriyetçileri ve bağımsız seçmenleri ikna edebilmek için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.