Trump’ın Veto Etmeyi Planladığı Ulusal Savunma Yetki Yasası Kongre’den Geçti
Temsilciler Meclisi’nde salı günü 740 milyar dolarlık Ulusal Savunma Yetki Yasası (NDAA) 335 kabul oyuna karşı 78 hayır oyu ile kabul edildi. Trump salı günü oylama öncesi Twitter’dan “Umuyorum ki meclisteki Cumhuriyetçiler, benim veto edeceğim, yetersiz olan Ulusal Savunma Yetki Yasası’na karşıt oy kullanırlar” ifadelerine yer verdiği bir paylaşım yaptı. Beyaz Saray’dan salı günü yapılan açıklamada, yasa tasarısının, Trump yönetiminin “Önce Amerika” ilkesiyle ortaya koymuş olduğu ulusal güvenlik ve dış politika faaliyetleriyle çelişmesinden dolayı Trump’ın danışmanlarının kendisine tasarıyı veto etmesi yönünde tavsiye vereceği belirtildi. Oylamanın başında Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi yaptığı açıklamada, “Başkanı Kongre’nin çalışmalarına ve ordunun fedakarlığına saygı göstermeye çağıralım” ifadelerini kullandı.
Salı günü yapılan oylamada 140’ın üstünde Cumhuriyetçi “evet” oyu verirken Dışişleri Komisyonu Başkanı Eliot Engel de dahil 37 Demokrat “hayır” oyu kullandı. Bu sayı Trump’ın veto etmesini geçersiz kılmak için gerekli olan üçte ikilik oy oranının üzerinde bulunuyor. Trump, yasayı iki ayrı temel konudan dolayı veto etmek istiyor. Birincisi, yasa tasarısında Pentogon’un, Konfederasyon ismi verilen askeri üsleri ve diğer mülkleri üç yıl içinde yeniden isimlendirmesini ve bu isim değişikliklerini planlamak için bir komisyon kurulması öngörülüyor. Ancak Trump yapılması planlanan isim değişikliğinin askeri üslere saygısızlık olacağını öne sürüyor.
İkinci sebep ise, özellikle seçim sürecinin ardından Twitter, Facebook ve Google gibi sosyal medya platformları tarafından paylaşımları kısıtlanan Trump, bu platformların ülkenin ulusal güvenliğini tehlikeye attığı gerekçesiyle sorgulanabilir olmaları gerektiğini savunuyordu. Bu yüzden Trump, sosyal medya platformlarının sorumluluklarını koruma altına alan İletişim Uygunluk Yasası’nın 230. bölümünün yasadan çıkarılması gerektiğini düşünüyor. Bu sebeplere ek olarak Trump, 5G’ye izin verdiği ve Almanya ve Afganistan’da ABD asker sayısının azaltılmasını engellediği için yasa tasarısını veto edeceğini söylüyor.
Sosyal medyaya getirilen sınırlamalara Kongre’deki her iki parti üyeleri prensip olarak sıcak bakıyor. Siyasetin sol kesimi, sosyal medya şirketlerinin ciddi bir şekilde büyümesinden rahatsızlık duyarken, siyasetin sağ ve muhafazakar kesimi, sosyal medyanın muhafazakar fikirlerin yayılmasında sınırlayıcı rol oynamasından rahatsız. Fakat birçok Kongre üyesi, sosyal medya şirketlerine getirilecek sınırlamaların NDAA gibi önemli bir yasanın kapsamında tartışılmaması gerektiğini vurguluyor. Zira bu tasarı, ABD Savunma Bakanlığı’nın yürüttüğü birçok faaliyetin bütçesini belirleyen kritik bir düzenleme. Tasarının, sosyal medyaya ilişkin sınırlamalar ya da askeri üslere verilecek isimler nedeniyle gecikmesi, ulusal güvenlik açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Temmuz ayında tasarının ilk metni Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilmişti. Bu hafta yapılan oylamalar Kongre’nin her iki kanadının kabul ettiği ortak metin üzerinde yapıldı. Trump’ın veto edeceğini duyurması Cumhuriyetçiler arasında ters etki yarattı. Tasarıya karşı çıkan Cumhuriyetçi sayısı, temmuz ayında tasarının ilk metni üzerinde yapılan oylamaya göre yarıya düştü. Temmuz ayında yapılan oylamada tasarıya karşı çıkan Cumhuriyetçi sayısı 81 iken, geçtiğimiz salı günü yapılan oylamada tasarı aleyhinde oy kullanan Cumhuriyetçi sayısı 40 oldu. Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Cumhuriyetçi Kevin McCarthy salı günü Trump’ın vetosunu geçersiz kılacak yönde oy kullanmayacağını belirtti. Öte yandan gazetecilere açıklamalarda bulunan Cumhuriyetçi Liz Cheney, “Ulusal Savunma Yetki Yasası’nı geçirmeliyiz ve Başkan veto etmemeli” ifadelerini kullanarak Trump’ın veto tehdidine tepki gösterdi.
Salı günü Temsilciler Meclisi’nden geçen tasarı, cuma günü Trump’ın vetosunu geçersiz hale getirmeye yetecek çoğunlukla geçmesi umuduyla Senato’da oylamaya sunuldu. Oylama öncesi Senato’da Josh Hawley ve Lindsey Graham gibi birçok isim, Trump’ı desteklediğini duyurdu. Bu isimlere ek olarak Senatör Rand Paul, Başkan’a Afganistan’dan orduları çekme yetkisini vermediğinden ötürü tasarıya karşı çıktığını söyledi. Yıllardır Savunma Bakanlığı’nın bütçesinin kabul edilmesi için çalışan Senatör Tom Cotton, bu sene tasarıya evet oyu vermeyeceğini duyurdu. Cotton ayrıca, 4,517 sayfalık tasarıda nelerin yer aldığını sadece lobicilerin bildiğini öne sürerek tasarıyı küçümsedi.
Cuma günü Senato’da yapılan oylamada Ulusal Savunma Yetki Yasası 13 ret oyuna karşılık 84 kabul oyu ile geçti. Ret oyu veren 7 Cumhuriyetçi arasında 2024 yılında başkan adayı olabilecek Josh Hawley, Tom Cotton ve Ted Cruz yer alıyor. Senato’da tasarının üçte iki oy çoğunluğu ile geçmesiyle Trump’ın tasarıyı veto etmesinin bir anlamı kalmadı. Oylama öncesi Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, tasarının her iki partinin de istediği her politikayı içermediğini ancak genel olarak önemli politikaların dahil edilip birçok kötü fikrin dışarıda bırakıldığını belirterek senatörleri yasa tasarısına oy vermeye davet etti. Kongre’den geçen yasa tasarısı Başkan Trump’ın onayına sunulacak. Trump, bu yasa tasarısını imzalamayı reddederse tasarı tekrar Kongre’ye dönecek ve tekrar vetoyu aşan sayıda oy alırsa Trump’ın veto girişimine rağmen yasalaşacak. Fakat bazı Cumhuriyetçiler Başkan’ın vetosunun geçersiz kalmaması için oylarını ileride değiştirebilir. Buna karşın bazı Demokratlar da Trump’ın tasarıyı veto etmesini geçersiz kılmak için verdikleri hayır oyunu değiştirebilir.
