Kongre’nin 900 Milyar Dolarlık Ekonomik Yardım Paketine Trump Engeli
Aylardır süren müzakerelerin ardından Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell ve Senato Azınlık Lideri Charles E. Schumer, her iki partinin de yaklaşık 900 milyar dolarlık ekonomik yardım paketi üzerine anlaştığını ve bir an önce onaylanabileceğini duyurdu. 900 milyar dolarlık anlaşma sağlanan ekonomik yardım paketinin müzakere sürecinde Başkan Trump ve Hazine Bakanı Mnuchin’den ziyade Kongre liderleri daha fazla ön plana çıktı. McConnell, Kongre liderlerinin yardım paketi üzerinde anlaşmaya varmasıyla daha fazla yardımın yolda olduğunu söyledi. Schumer ise paketi yetersiz olarak nitelendirse de yeni gelecek başkana avantaj sağlaması bakımından kritik önem taşıdığını belirtti.
Ekonomik yardım paketi içerisinde, teşvik çekleri, aşı dağıtımı için kaynak, işsizlere, işletmelere, okullara ve çocuk bakımı için yardımlar bulunuyor. Yardım paketi kapsamında yetişkinlere ve ailelere her çocuk başına 600 dolar tutarında ödeme yapılacağı kararlaştırıldı. Hazine Bakanı Mnuchin, CNBC’ye yaptığı açıklamada önümüzdeki hafta başı itibariyle bu ödemelerin yapılmış olacağını dile getirdi. Demokrat Senatör Bernie Sanders ise 1200 dolarlık bir ödeme istediğini ancak en son 600 dolar üzerinde anlaşma sağlandığını belirterek bu ödemenin insanlara yardımcı olsa da yeterli olmayacağını ileri sürdü. Başkan Trump salı akşamı Twitter’dan paylaştığı videoda 600 dolarlık teşvik ödemesinin oldukça düşük olduğunu belirterek tepki gösterdi ve bu tutarın kişi başı 2000 dolar olması ya da çiftlere 4000 dolar tutarında ödeme yapılması yönünde Kongre’ye çağrıda bulundu.
Trump, beklenmedik biçimde son dakikada sürece dahil olarak 900 milyar dolarlık yardım paketini veto etmekle tehdit etmekten uzak dursa da “utanç verici” olarak nitelendirdi. Trump’ın danışmanları, bu hafta kabul edilen ekonomik paketin müzakerelerine katılmıştı. Bu müzakere sürecinde herhangi bir itirazı olmayan Trump ve ekibinin anlaşma sağlandıktan sonra itirazını dile getirmesi bir anda belirsizliğe sebep oldu. Trump’ın çağrısının ardından Kongre’nin Demokrat liderleri Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi ve Senato Azınlık Lideri Charles Schumer teşvik ödemelerinin artırılmasını desteklediklerini dile getirdiler. Pelosi’nin Twitter’dan yaptığı paylaşımda Demokratların bu konuyu Kongre’de görüşmeye hazır olduklarını belirtmesinin ardından 2000 dolarlık teşvik ödemesi tasarısı perşembe günü Demokratlarca Temsilciler Meclisi’ne sunuldu. Ancak tasarı ücretlerin artırılmasının bütçe açığına sebep olabileceği kaygısıyla Cumhuriyetçi üyeler tarafından kabul edilmedi.
Aylardır devam eden görüşmelere yakından dahil olmayan Trump’ın üzerinde zar zor anlaşılan bu paketin geçmesinden sonra koyduğu bu tavır hem Cumhuriyetçileri zor durumda bıraktı hem de paketin akıbetini belirsiz hale getirerek Federal hükümetin bütçesi onaylanmadığı için kapanma tehlikesiyle yüz yüze bıraktı. Yasa tasarısı Kongre’den vetoyu aşacak çoğunlukla geçse de bazı Cumhuriyetçilerin Trump’ın son andaki müdahalesi tarafında yer alması bekleniyor. Ancak Cumhuriyetçilerin çoğunun bütçe açığından endişe ederek başkanın istediği 2000 dolar rakamına yanaşmaktan kaçınacağı bekleniyor. Milyonlarca Amerikalının pandemi koşullarında acilen ekonomik yardıma ihtiyacı olması ve işsizlik sigortasının devamının bu yasaya bağlı olması durumu çok daha kritik kılıyor.
Pandeminin başlangıcından beri en kötü rakamların tecrübe edildiği Aralık ayında Başkan Trump’ın seçim sonuçlarını tersine çevirme ve aşının siyasi kredisini alma çabaları göze çarpıyor. Geçtiğimiz hafta cuma günü Gıda ve İlaç Dairesi tarafından kullanımına yetki verilen Moderna aşısının ilk sevkiyatı, pazar günü yapılmaya başlandı. Bu hafta içerisinde yaklaşık 6 milyon Moderna aşısının ülke çapında 3.700’den fazla yere ulaştırılması planlanıyor. ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı Alex Azar ve Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Başkanı Anthony Fauci başta olmak üzere Trump yönetimi sağlık yetkilileri ve Ulusal Sağlık Enstitüsü çalışanları salı günü Moderna aşısı yaptırdı. Fauci, aşının koruyuculuğuna ve etkisine aşırı derecede çok güvendiğini belirterek imkanı olan herkesi aşı konusunda cesaretlendirmek istediğini dile getirdi. Başkan Yardımcısı Pence de ekranlar önünde aşı olmuştu ancak Başkan Trump’ın Beyaz Saray çalışanlarının öncelikli olarak aşı olmalarını engellediği de basına yansımıştı. Ülkenin pandemi ortamında şiddetle ihtiyaç duyduğu ekonomik pakete popülist eğilimlerle yaklaşan Başkan Trump’ın paketin hayata geçmesini geciktirmesi tepki çekiyor.