ABD’den Türkiye’ye “S-400’leri Elinde Tutma” Çağrısı

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi alımı nedeniyle F-35 uçaklarının ortak üretimi ve satışı programından çıkartılmasının hala geçerliliğini koruduğunu belirtti. John Kirby, Türkiye’nin son 10 yılda ABD’den birçok kez Patriot satın alma fırsatı yakalamasına rağmen S-400’ü tercih ederek ‘Rusya’ya gelir sağladığı, erişim imkânı tanıdığı ve etki alanı kazandırdığını” savundu. Düzenlediği basın toplantısındakendisine yöneltilen “S-400 nedeniyle uygulanan yaptırımların hafifletilmesi, F-35 programına yeniden dahil edilmesi ve ABD’nin Suriye Demokratik Güçleri’ne yardımı kesmesi gibi konularla ilgili olarak Türkiye ile ilişkilerde bir gelişme oldu mu?” şeklindeki bir soruya cevabında John Kirby S-400 ve F-35 konularında Biden yönetiminin herhangi bir değişiklik düşünmediğini belirtti. Kirby, “Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi alımı nedeniyle F-35 uçaklarının ortak üretimi ve satışı programından çıkartıldığını ve bu durumun hala geçerliliğini koruduğunu” ifade etti. F-35’lerin S-400’ler ile bir arada bulunamayacağına inandıklarını söyleyen Kirby, “Türkiye’yi S-400 sisteminin teslimat sürecini devam ettirmemeye ve bu sistemi elinde tutmamaya çağırıyoruz” dedi. Kirby konuşmasının sonunda Türkiye’nin son 10 yılda ABD’den birçok kez Patriot satın alma fırsatı yakaladığını iddia ederek Türkiye’nin buna rağmen S-400’ü tercih ederek “Rusya’ya gelir sağladığı, erişim imkânı tanıdığı ve etki alanı kazandırdığını” savundu.

ABD ile yaşanan S-400 gerilimi ile ilgili açıklamalarda bulunan ve Washington yönetiminden gelen “füzeleri elinde tutma” çağrısına cevap veren Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD’nin itirazlarına rağmen Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasını, “S-400 milli bir meseledir, egemenlik hakkımızı kullandık” sözleriyle açıkladı. ABD’nin “Türkiye Patriot alma imkânı varken S-400 almayı tercih etti” minvalindeki açıklamalarının doğru olmadığını savunan Akar, “Türkiye, S-400’ü seçti açıklamaları gerçeği yansıtmamaktadır. 10 yıl boyunca ABD tarafına sunulan tekliflerimizde vurguladığımız, teknolojik iş birliği, erken teslimat ve uygun fiyat beklentilerimize yeterli ve uygun cevaplar alınamamıştır. ABD’nin kaygısını ele alabileceğimizi de sürekli söyledik. S-300 nasıl kullanılıyor ise biz de S-400’ü öyle kullanırız” şeklinde konuştu. “S-400 savunma sistemi, tehdit ve tehlikeye karşı ihtiyaç duyulduğunda kullanılır. Türkiye’ye karşı bir taarruz niyeti yoksa kimseye zararı yok” diyen Akar, konuşmasının devamında: “Yerli ve milli silahlar ile ordumuzun savunma kapasitesini artırmaya çalışıyoruz. ABD’den Patriot, Fransa ve İtalya’dan da hava savunma sistemlerini istedik. Rusya’dan S-400’leri aldık” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin ABD’ye S-400 geriliminin giderilmesine yönelik yolladığı mektuba henüz yanıt alınmadığını belirten Akar “çözüm için yazdığımız mektuba yanıt verilmeli” diye konuştu. ABD eski Başkanı Donald Trump, Obama yönetiminin Türkiye’ye Patriot satmak istemediği için Türkiye’nin mecbur kalarak Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi aldığını açıklamıştı. 

Biden yönetimi son haftalarda Pentagon ve Dışişleri Bakanlığı kanalıyla Türkiye’ye çağrıda bulunarak S-400 sisteminden vazgeçirmeye yönelik mesajlar iletiyor. Pentagon Sözcüsü John Kirby 5 Şubat tarihinde yapmış olduğu açıklamada, “Türkiye’yi S-400 sistemini elinde tutmamaya çağırıyoruz. Türkiye uzun süreli ve değerli bir NATO müttefiki ancak S-400 satın alma kararları Türkiye’nin ABD ve NATO müttefiki olarak sahip olduğu yükümlülüklere ters düşüyor” ifadelerini kullanmıştı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, 10 Şubat tarihli günlük basın toplantısında kendisine yöneltilen “Türkiye S-400’leri faal hale getirmeyebilecekleri yönünde bir öneride bulundu. Bu öneriye ABD nasıl yaklaşıyor” sorusuna “S-400 konusundaki politikamız değişmedi. Rus S-400 silahları NATO ekipmanıyla uyumlu değil, NATO teknolojilerinin güvenliğini tehdit ediyor ve Türkiye’nin NATO müttefiki olarak taşıdığı yükümlülüklerle de çelişiyor. Rusya’yla bu ciddi boyuttaki ticari işlem, ABD yasaları altında CAATSA yaptırımlarını harekete geçirdi. Türkiye’yi S-400 sistemini elinde bulundurmamaya çağırdık ve çağırmaya da devam ediyoruz” şeklinde cevap vermişti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile 15 Şubat tarihinde yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye’ye S-400’leri ellerinde tutmama çağrısında bulunmuştu.