ABD ‘Altın Kubbe’ Hava Savunma Sistemi Kuruyor

ABD’de inşa edilmesi planlanan Altın Kubbe füze savunma sistemi, kamuoyunda büyük tartışmalara yol açıyor. İsrail’in Demir Kubbe sisteminden esinlenerek Başkan Trump tarafından seçim vaadi olarak duyurulan savunma sistemi, ulusal güvenlik ve finansman açısından önemli bir tartışma konusu haline gelmiş durumda. BD’nin ulusal güvenliğini güçlendirmede kritik gördüğü bu projeye finansman sağlamak için yoğun çaba harcayan Trump’a yönelik eleştirilerde, projenin etkinliğiyle birlikte uzun inşa süreci ve tasarruf tedbirlerinin uygulandığı bir dönemde bütçeye getireceği ağır yük vurgulanıyor. Trump’ın Altın Kubbe savunma sistemi inşası çabası başka ülkeler tarafından da eleştirilirken, uzayda silahlanma yarışını hızlandıracağı ve küresel güç dengelerini etkileyeceği yönündeki kaygılar tartışmaya neden oluyor.

Altın Kubbe savunma sistemi, özellikle uzun menzilli ve hipersonik füzelerin ABD’ye doğru fırlatılmasını engellemeyi amaçlayan bir proje olarak dikkat çekiyor. Trump, projeyi duyurduğu ilk günden itibaren Altın Kubbe’nin dünya çapında bir savunma ağı kurmayı hedeflediğini ifade etti. Sistemin, dünya yörüngesinde dönen uydular ve gelişmiş sensörlerle donatılması ve füzeler fırlatıldığı andan itibaren hedef alınarak etkisiz hale getirilmesi amaçlanıyor. Proje, ABD’nin füze savunma teknolojisini geliştirerek potansiyel olarak uzaya dayalı savunma sistemlerini devreye sokmayı vaat eden büyük bir stratejik adım olarak önem taşıyor. 

Altın Kubbe, ABD’nin küresel savunma kapasitesini artırmaya ek olarak uluslararası işbirliklerinin yeniden şekillenmesine de yol açabilir. Trump yönetimi, bu projeyi hayata geçirmek için Kanada başta olmak üzere potansiyel ortaklarla işbirliği yapmayı planlıyor. Trump’ın Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba ile yaptığı telefon görüşmesinde, füze savunma teknolojisi geliştirme konusunda işbirliği teklifi sunarak ortak bir savunma sistemi inşa etmeyi teklif ettiği ifade ediliyor. Japonya’nın bu projeye katılımı, ABD ile süren gümrük tarifesi müzakerelerinde Japonya’ya bazı tavizler kazandırmak için bir pazarlık kozu olarak da kullanılabilir.

Altın Kubbe, küresel bir savunma sisteminin inşasını hedefleyen bir proje olarak, ABD’nin müttefik ülkelerle geliştirilmesi planlanıyor. Ancak, bu süreç, küresel savunma stratejilerine entegrasyonu noktasında çeşitli zorluklarla karşılaşabilir. Özellikle bağımsız savunma sistemi inşa etme amacında olan müttefik ülkeler ABD’nin küresel savunma projesini uygulama noktasında tereddüt gösterebilir. Sistem, ABD’nin küresel rakiplerine karşı daha etkili bir füze savunma yapısının kurulmasını da sağlayacak. Çin, Rusya ve Kuzey Kore’nin füze envanterleri göz önüne alındığında, ABD’nin askeri gücünü artırmaya yönelik bir stratejinin hayata geçirilmesi hedefleniyor. Bu durum, ABD’nin savunma stratejisini dönüştürme potansiyeline sahip olsa da, yeni teknolojilere yatırım yapmayı gerektirecek ve silah sanayisinin gelişmesini zorunlu kılacak.

Mevcut savunma sistemleri, füzeleri uzayda izlerken, Altın Kubbe projesi, füze fırlatıldığı anda, yani füzelerin en yüksek ısıyı yaydığı ve savunmasız olduğu konumda, onları etkisiz hale getirmeyi amaçlıyor. Ancak bu teknolojinin geliştirilmesi çok uzun yıllar sürebilir. Elon Musk’ın SpaceX şirketinin özellikle füze izleme sistemlerinin geliştirilmesinde olmak üzere projede önemli bir rol üstlenmesi bekleniyor. Ancak son günlerde Trump yönetimine yönelik eleştirileri olan Musk’ın projede nasıl bir görev alacağı henüz bilinmiyor. 

Trump yönetimi, 175 milyar dolarlık bir bütçeyle projeyi başlatma kararı alırken, ilk aşamada 25 milyar dolarlık bir yatırım yapılacağı duyuruldu. Geçtiğimiz haftalarda Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen bütçe tasarısı da savunma sistemi inşası için fon ayrılmasına onay verdi. Bu bütçe, 1 milyar dolardan fazla bir harcama yetkisini Trump yönetimine vermeyi amaçlarken, başkanlık döneminin başından itibaren tasarruf tedbirleri kapsamında işten çıkarmalar ve federal kurumların kapatılması için çaba gösteren yönetimin tasarruf planlarına zarar verebileceği yönünde eleştiriler almasına yol açtı. Altın Kubbe sistemi bu eleştirilerin merkezinde yer alan harcama kalemi olarak dikkat çekti.

Trump, Altın Kubbe sisteminin inşası için büyük istekle hareket etse de, bu projenin başkanlık dönemi sona ermeden tamamlanması mümkün olmayacak. Pentagon’un hazırladığı plana göre, Altın Kubbe’nin savunma sistemlerinin tam işlevsel hale gelmesi 2028 yılını bulacak. Pentagon, ilk aşamada veri sistemlerini entegre etmeye ve uzay tabanlı silahları daha sonra geliştirmeye odaklanmayı planlıyor.

Geçtiğimiz hafta Ukrayna’nın Rusya’ya gerçekleştirdiği başarılı İHA operasyonu, ABD’nin savunma kapasitesine dair önemli tartışmalara da yol açtı. ABD’nin mevcut savunma sisteminin gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı hazırlıksız olduğuna dair duyulan endişeler, Trump’ın Altın Kubbe projesini hayata geçirmesi için önemli bir zemin sunabilir Altın Kubbe, sadece balistik füzelerle değil, aynı zamanda drone’lar ve denizaltılardan fırlatılabilen seyir füzeleri gibi çeşitli tehditlere karşı ABD’yi savunmak için tasarlanıyor.

Altın Kubbe projesine yönelik diğer ülkelerden de eleştiriler geliyor. Çin, bu sistemin uzayda silahlanma yarışına neden olacağı uyarısında bulunurken, Kuzey Kore de nükleer güç sahibi ülkelerin Altın Kubbe sistemi kapsamında tehdit olarak değerlendirilebileceğini belirterek projeyi tehlikeli ve tehditkar olarak nitelendirdi. Ayrıca, savunma sisteminin kapsama alanının çok geniş olması, etkili bir sistem inşa edilmesinin zorluğuna dair eleştirileri de beraberinde getiriyor. İsrail’in Demir Kubbe sistemiyle küçük bir toprak parçasını etkin bir şekilde koruyabilmesi, ABD’nin geniş topraklarını savunmaya yönelik büyük çaplı bir projenin stratejik açıdan aynı derecede etkili olamayabileceği yönünde endişelere yol açıyor.

Trump yönetiminin Altın Kubbe füze savunma sistemini hayata geçirebilmesi, ilk aşamada zorluklarla karşılaşabilir. Ancak Kongre’den gerekli fonları sağlaması ve müttefik ülkeleri projeye dahil etmesi halinde, uygulama şansı artabilir. Yine de, projenin etkinliğiyle ilgili yapılan stratejik eleştiriler geçerliliğini koruyor. Uzun süreli yatırım ve geliştirme sürecine ihtiyaç duyan bu projeyle ilgili endişeler ve sistemin beklenen verimi sağlayıp sağlamayacağına dair belirsizlikler projenin akıbetiyle ilgili soru işaretleri yaratıyor.