ABD Ukrayna’nın NATO Üyeliğine Sıcak Bakmıyor

Rusya’nın Ukrayna’da kontrol altında tuttuğu dört bölgede gerçekleştirdiği sözde referandumları ve bu bölgelerin Rusya’ya ilhakını sert bir dille kınayan Başkan Biden Ukrayna’ya tam destek sözü verirken Kongre de Ukrayna’ya 12,3 milyar dolarlık bir yardım paketini onayladığını açıkladı. Hazine Bakanlığı da Rusya’ya ve işbirlikçilerine yönelik yeni yaptırımları uygulamaya koyacağını açıkladı. Kiev yönetimi Rusya’nın ilhak hamlesine karşı Ukrayna’nın hızlandırılmış formatta NATO’ya katılması yönünde başvuruda bulundu ancak Washington şimdilik bu talebe sıcak bakmadığının sinyalini verdi.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Başkan Biden, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile bir telefon görüşmesi yaparak “Rusya’nın Ukrayna topraklarını ilhak etmesini asla tanımayacaklarını ve Rusya’nın saldırganlığına karşı ne kadar sürerse sürsün Ukrayna’yı destekleyeceklerini” söyledi. Biden ayrıca Ukrayna’ya yönelik 625 milyon dolarlık yeni bir güvenlik yardım paketi sağlayacaklarını bildirdi. Yeni destek paketinde, Yüksek Performanslı Topçu Roket Sistemlerinin (HIMARS) yanı sıra mermi ve zırhlı araçların da yer alacağı bildirildi. Açıklanan son yardımla birlikte Biden yönetiminin savaşın başından bu yana Kiev’e sağladığı toplam askeri desteğin miktarı 17,5 milyar dolara ulaşmış oldu.

Diğer yandan Kongre de Ukrayna’ya 12,3 milyar dolarlık ek mali yardım gönderilmesine onay verdi. 201’e karşı 230 oyla kabul edilen yardım paketinde Ukrayna ordusuna silah, malzeme ve maaşlar için 3 milyar dolar gönderilmesi kararlaştırılırken Başkan Biden’a da Pentagon’a 3,7 milyar dolarlık silah ve mühimmatın Ukrayna’ya transferi için talimat verme yetkisi tanındı. Paket ayrıca Ukrayna’nın mali durumunun istikrarı ve Kiev hükümetinin görevini sürdürebilmesi için 4,5 milyar dolar sağlıyor. Bu paketle birlikte Kongre’nin Ukrayna’ya destek için onayladığı yardım miktarı toplamda 65 milyar dolara yükseldi.

Rusya’nın ilhak kararına bir tepki de Hazine Bakanlığı’ndan geldi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Rusya’nın askeri endüstrisinde görevli 14 kişi ile “Rusya’nın düzmece referandumlarına olanak sağladığı ve Ukrayna topraklarını ilhak etmeye çalıştığı” gerekçesiyle yasama organının 278 üyesinin yaptırım listesine eklendiği bildirildi. Açıklamada, Rusya’ya siyasi veya ekonomik destek sağlamaları halinde Rusya dışındaki uluslararası aktörlerin yaptırım riskiyle karşı karşıya kalacakları konusunda bilgilendiren yeni bir kılavuzun da yayımlandığı kaydedildi. Yaptırım listesine alınan kişiler arasında Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ile Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak da bulunuyor. 

Hazine Bakanı Janet Yellen de, “Ukrayna’nın bazı bölgelerinin ilhak edilmeye çalışılmasına seyirci kalmayacaklarını” dile getirdi. Yellen, “Hazine Bakanlığı, ABD hükümeti ve müttefiklerimiz, bu savaşta ve bu sözde referandumlarda suç ortağı olan Rusya içindeki ve dışındaki kişi ve şirketlere karşı hızlı ve sert önlemler almaktan çekinmeyecektir” şeklinde konuştu.

Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinin ilhak edildiğini açıklamasının ardından Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski’den karşı hamle geldi. Zelenski Ukrayna’nın hızlandırılmış formatta NATO’ya katılması yönünde başvuruda bulunduklarını duyurdu. Ukrayna’nın fiili olarak NATO’nun bir müttefiki olduğunu belirten Zelenski, üyelik başvurusu ile fiili durumu yasal hale getirmek istediklerini dile getirdi. Finlandiya ve İsveç’in Üyelik Eylem Planı sürecinden geçmeden ittifaka katıldıklarını hatırlatan Zelenski hızlandırılmış prosedürün Ukrayna için de mümkün olduğuna vurgu yaparak Ukrayna’nın NATO’ya hızlandırılmış katılım başvurusunda bulunduğunu kaydetti. 

Ukrayna’nın NATO’ya üyelik başvurusuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise ABD’nin NATO’nun açık kapı politikasını desteklediğini belirtirken Ukrayna’nın NATO üyeliği konusunun zamanlama açısından uygun görülmediğini kaydetti. Ukrayna’ya yardımın en iyi yolunun “doğrudan sahaya yardım olduğu” görüşünde olduklarını dile getiren Sullivan, NATO üyeliği başvurusunun başka bir zaman ele alınması gerektiğini savundu.