ABD’den Çinli Şirketlere Ticaret Kısıtlaması

ABD, Doğu Türkistan’da Müslümanları ve çocuk işçileri zorla çalıştırarak üretim yapan bazı Çin firmalarına ticaret kısıtlamalar getirdi. Beyaz Saray, İngiltere’de düzenlenen G7 Zirvesinde alınan kararlar gereğince küresel tedarik zincirinde zorla çalıştırmayla mücadele kapsamında, Çin’in Sincan Uygur bölgesindeki beş kuruluşa ticaret yasakları uygulayacağını açıkladı. Açıklamada, “Bu eylemler, Çin Halk Cumhuriyeti’nin zalim ve insanlık dışı zorla çalıştırma uygulamalarına karşı ek maliyetler getirme ve Pekin’in kurallara dayalı uluslararası düzenin bir parçası olarak adil ticaret kurallarına bağlı kalmasını sağlama konusundaki kararlılığımızı göstermektedir” ifadeleri kullanıldı.

Biden yönetimi ticaret kısıtlaması getirilen Çinli kuruluşların uygulamalarının yalnızca Amerikan değerlerine aykırı olmadığını, aynı zamanda “işçileri sömürerek ve ücretleri yapay olarak bastırarak” ABD işçilerinin kazançlarını da etkilediğini ileri sürdü. Konuyla ilgili Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Biden yönetiminin ABD güneş enerjisi endüstrisini güçlendirme yönündeki çabalarına da ayrıca vurgu yapıldı.

Getirilen kısıtlamalar kapsamında, Çin’deki Hoshine Silicon Industry’den güneş paneli malzemesinin ABD’ye ithalatını yasakladı. Washington ayrıca Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde bulunan ve “Çin Komünist Partisi’ne bağlı paramiliter bir örgüt” olarak tanımlanan Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu (XPCC) ile Hoshine ve üç Çinli firmaya daha “mal, yazılım ve teknoloji” ihracatını kısıtladı. Ekonomik kara listeye alınan diğer üç şirket: Sincan Daqo New Energy Co; Sincan East Hope Nonferrous Metals ve Sincan GCL New Energy Material Co.  

Beyaz Saray, bu kuruluşların, Sincan’da Uygurların ve diğer Müslüman azınlık gruplarının zorla çalıştırılmasına müdahil olduklarını kaydetti. ABD Çalışma Bakanlığı, Çin’de zorla çalıştırma ile üretilen polisilikon malzemesini de “Çocuk İşçiliği veya Zorla Çalıştırma Tarafından Üretilen Mallar Listesine“ eklediğini açıkladı. ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo da konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bu ayki G-7 zirvesinde açıkça belirttiğimiz gibi, ABD, küresel tedarik zincirlerinin zorla çalıştırmadan arındırılmasını sağlamak ve insan hakları suiistimallerinde teknolojinin kullanılmasını engellemek için ihracat kontrolleri da dahil olmak üzere elindeki tüm araçlarını kullanmaya kararlıdır’’ şeklinde konuştu.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian konuyla ilgili yaptığı açıklamada ABD’nin attığı adımla ilgili haberlere tepki göstererek, Pekin yönetiminin Çinli şirketlerin haklarını ve çıkarlarını korumak için “gerekli tüm önlemleri” alacağınıbelirtti. Hoshine Silicon Industry şirketi daha önce yaptığı bir açıklamada, endüstriyel silikonu doğrudan ABD’ye ihraç etmediğini ve bunun da yasağın etkisini sınırlayacağını bildirmişti. Sincan Daqo New Energy firması da zorla çalıştırmaya karşı “sıfır tolerans” gösterdiklerini ve ABD’den doğrudan satış veya satın alma yapmadığını, bu nedenle yasakların ticareti üzerinde “önemli bir etki” yaratmayacağını savundu.

ABD geçen yıl “zorla çalıştırmayla üretildiği” gerekçesiyle Çin’in Doğu Türkistan’daki Uygur Özerk Bölgesinden pamuk ve domates ithalatını yasaklama kararı aldığını duyurmuştu. ABD Gümrükler ve Sınır Koruma İdaresinden (CPB) yapılan açıklamada, domates sosu ve kıyafet gibi domates ve pamuk ihtiva eden ürünlerin sevkiyatını yapan kargoların alıkoyulması yönünde yetkili birimlere talimat gönderildiği bildirilmişti. CBP yetkilileri, “Çin hükümetinin ABD’ye piyasa rayicinin altında fiyatlarla ürün satmak için modern kölelik sömürüsünde bulunmasına müsamaha göstermeyeceğiz” ifadelerini kullanmıştı. Gümrük yetkilileri ayrıca Uygur Özerk Bölgesi’nde “zorla çalıştırma” ile üretildiğinden şüphelenilen tüm ürünlerin tedarik zincirlerinden çıkarılması için önlemler alınacağını belirtmişti.