Amerikan Askerlerinin Yarısından Fazlası Afganistan’dan Çekildi
Başkan Biden’ın ABD’nin en uzun savaşı haline gelen Afganistan’dan kayıtsız şartsız çekilme kararıyla 1 Mayıs’ta başlayan süreç hızla devam ediyor. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı Başkanı Orgeneral Kenneth McKenzie, ABD ordusunun Afganistan’dan çekilme sürecinin yarılandığını ve 11 Eylül tarihine kadar geri çekilmenin tamamlanacağını açıkladı. McKenzie Afganistan’daki ABD Büyükelçiliği’nin korunması ve terör operasyonlarına destek sağlanması amacıyla bir miktar asker bulunduracaklarını ve terör saldırılarına karşı bölgedeki diğer ortaklarıyla birlikte Afgan güvenlik güçlerine destek vermeye devam edeceklerini de belirtti.
Afgan hükümeti ve Taliban güçleri arasında siyasi bir uzlaşma sağlanmadan ABD askerleri ve koalisyon güçlerinin Afganistan’dan çekilme kararı alması ülkede iç savaşın yeniden patlak vermesi ve istikrarın bozulması yönündeki kaygıları artırmıştı. Afgan güvenlik güçlerinin oldukça iyi donanımlı ve eğitimli olmalarına rağmen uluslararası destek olmadan potansiyel bir Taliban saldırısına karşı koyabilmelerinin zor olduğu düşünülüyordu. New York Times’ın haberine göre Washington yönetimi, NATO birliklerinin çekilmesinden sonra Afgan hükümetine askeri desteğini sürdürmeyi ve Taliban’a karşı hava operasyonu düzenlemeyi planlıyor. Habere göre, Başkan Biden başlangıçta birliklerin çekilme sürecinin sona ermesinden sonra Afganistan’daki hava operasyonlarına da tamamen son verilmesini istiyordu. Ancak Washington’daki bu görüşün şimdilik değiştiği ve özellikle ABD’nin çıkarlarını tehlikeye atan durumlarda istisnai olarak terörist hedeflere yönelik hava saldırıları düzenlenmesinin düşünüldüğü ifade ediliyor. Başkent Kabil’e olası bir saldırı ya da ABD ve ortaklarının temsilciliklerinin güvenliklerinin tehlikeye girmesi gibi istisnai durumlarda savaş uçakları ve insansız hava araçlarıyla operasyon düzenlenmesi planlanıyor. Ayrıca, ABD ordusunun bünyesinde Afganistan’da bulunan Amerikalı sözleşmeli veya kontrat esaslı kişi ve şirketlerin de Afganistan’dan çekildikten sonra dönüp Kabil ile ayrı bir anlaşma yapmaları da olasılıklar arasında sayılıyor.
Askeri yetkililer, koruma ve destek amaçlı olarak Afganistan’da kalacak asker sayısının en fazla bin kişi olacağını ifade ediyor. ABD’nin şu anda Afganistan’da 2 bin 500’den fazla askeri bulunuyor. Orgeneral McKenzie, Savunma Bakanı Lloyd Austin’e Afganistan’daki ABD Büyükelçiliği’nin korunması ve terör operasyonlarına destek sağlanması amacıyla ülkede tutulacak birliklere ilişkin seçenekler sunacak. McKenzie’nin Savunma Bakanı’na sunacağı önerinin özellikle İHA ve SİHA gibi hava araçlarının kullanımını içereceği ifade ediliyor. ABD’nin hava desteğini bölgedeki uçak gemilerinden ve Körfez bölgesindeki ülkelerde bulunan üslerinden sağlanması bekleniyor.
General McKenzie’nin ABD Büyükelçiliği dışında Kabil Uluslararası Havalimanı’nın korunmasına ilişkin de bir plan sunacağı ifade ediliyor. Havalimanında koruma görevini sürdüren Türk askerleri de bulunuyor. Türk askerinin havalimanında görev yapmaya devam edip etmeyeceğine dair görüşmeler de devam ederken Türkiye’den Kabil havalimanını koruma ve işletme teklifi geldi. Bu konuya ilişkin, Savunma Bakanı Hulusi Akar, siyasi, mali ve lojistik destek şartı ile Türkiye’nin Afganistan’da kalma niyeti olduğunu açıkladı. ABD Savunma Bakanlığı da NATO çekilmesi sonrasında Kabil Havalimanı’nda güvenliği Türkiye’nin sağlaması konusunda görüşmeler yapıldığını teyit etti. Pentagon Sözcüsü John Kirby, Türkiye’den gelen teklifin detaylarını bilmediğini ancak bu konuyla ilgili Türk yetkililerle görüşmelerin devam ettiğini belirtti. Kirby “havaalanındaki güvenlik, hangi şekilde olursa olsun sadece ABD’nin değil aynı zamanda diğer ulusların da Kabil’de diplomatik varlıklarını sürdürebilmeleri için önemli olacak” şeklinde konuştu.