Biden Dış Politikayı Yönetecek İsimleri Açıkladı
ABD’nin seçilmiş başkanı Joe Biden’ın yeni yönetimde görevlendireceği isimler netleşmeye başladı. Başkan Trump’ın “Önce Amerika” anlayışına son vererek “küresel liderlik” pozisyonuna geri dönmek isteyen Biden, uluslararası arenada müttefiklerinin güvenini tekrar kazanmaya çalışacak. ABD’nin küresel imajını düzeltmek isteyen Biden, ilk olarak dış politikayı yürütecek kabine üyelerini açıklayarak uluslararası topluma “ABD geri döndü” mesajı veriyor.
Biden dış politika ekibine liderlik etmeleri için seçtiği üç kişi, Antony Blinken, Linda Thomas-Greenfield ve Jake Sullivan son derece deneyimli isimler. Ancak, ABD hükümetine yıllarca hizmet etmiş olmaları hasebiyle taşıdıkları bagajdan dolayı göreve atanmalarına karşı çıkan bazı çevrelerin eleştirilerine maruz kalmıyor da değiller. Üç isim de daha önce Biden ile beraber çalışmış ve kamuoyunda Barack Obama döneminde aldıkları görevlerle tanınıyor.
Dış politika ekibindeki bu üç isim Biden’a sadık isimler ve dış politikada merkeze yakın tutumlarıyla biliniyorlar. Yaklaşık 20 yıldır Biden ile çalışan Antony Blinken Dışişleri Bakanlığı görevini yürütecek. Yıllarca Afrika’yla ilişkiler alanında çalışan, en tanınmış siyah kadın diplomatlardan Linda Thomas-Greenfield, ABD’nin yeni BM Büyükelçisi olarak görev yapacak. Başkan Yardımcılığı döneminde de Biden’ın ulusal güvenlik danışmanı olan Jake Sullivan’ın yeniden bu göreve atandı. Sullivan, Dışişleri Bakanlığında görev almış ve Hillary Clinton’ın danışmanlığını yapmış bir isim.
Biden kabinesinde Dışişleri Bakanı olarak belirlenen Antony Blinken yaklaşık 20 yıldır Biden ile çalışıyor. Biden’ın Delaware Senatörü olduğu dönemde Blinken, Senato Dış İlişkiler Komisyonu Personel Direktörü olarak görev aldı ve 2008 yılında Biden’ın başkanlık kampanyasında çalıştı. Obama’nın ikinci döneminde Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Blinken, Biden’ın Başkan Yardımcısı olduğu dönemde kendisinin ulusal güvenlik danışmanı oldu. Blinken son olarak Biden’ın 2020 başkanlık kampanyasında üst düzey dış politika danışmanı olarak görevde bulundu.
Blinken 2017’de New York Times’ta kaleme aldığı yazıda, Trump yönetimine YPG önderliğindeki SDG’yi silahlandırıp eğitmesi çağrısında bulunmuştu. Blinken yazısında, SDG’nin ABD’nin sağladığı silahlarla Türkiye’ye saldırmaması konusunda ikna edilmesi, PKK’dan kendisini ayrıştırması, kurtarılan Rakka’yı yerel güçlere teslim etmeyi ve Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygı duymayı ısrarla belirtilmesi gerektiğini ifade etmişti. Ayrıca, ABD’nin PKK ile mücadelesinde Türkiye’nin yanında olup ona destek sağlanması gerektiğini savunmuştu.
Kasım 2016’da ABD’nin Türkiye Büyükelçiliği’nde gerçekleştirilen 35. ABD – Türkiye İlişkileri Konferansı’na Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak katılım sağlayan Blinken, yaptığı konuşmada Türkiye’nin değerli bir NATO müttefiki olduğunu belirtmiş aynı zamanda 15 Temmuz darbe girişimine karşı dik duran Türk halkının cesaretini övmüştü. Blinken ayrıca Kıbrıs’ta iki bölgeli iki toplumlu bir federasyon olması gerektiğini sözlerine eklemişti.
Kabinede çeşitliliğe ve farklı kimliklerin bulunmasına önem veren Joe Biden, BM Büyükelçiliği görevine Linda Thomas-Greenfield’ı getiriyor. Biden, ABD’nin BM Daimî Temsilciliği pozisyonu için kadın atanması geleneğini bozmayarak Greenfield’ı bu göreve atadı. 35 yıl boyunca ABD Dışişleri Bakanlığında kariyer diplomatı olarak çalışan Greenfield, 2008-2012’de ABD’nin Liberya Büyükelçisi pozisyonunda bulundu. Greenfield, çoğunlukla Afrika olmak üzere Kenya’dan Pakistan’a birçok ülkede görev yaptı. ABD’nin mevcut BM Daimî Temsilcisi Kelly Craft’ın aksine kabine üyesi olacak olan Greenfield’ın Senato’da onaylanması gerekecek.
Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevine getirilecek olan 43 yaşındaki Jake Sullivan, Joe Biden’a oldukça yakın bir isim. Biden’ın Başkan Yardımcısı olduğu dönemde de ulusal güvenlik danışmanlığını yapan Sullivan, Hillary Clinton ABD Dışişleri Bakanı görevindeyken, siyaset planlama birimini yönetmişti. Clinton’ın özel kalem müdürü yardımcılığını yapan Sullivan, İran nükleer görüşmelerinde de başmüzakereci olarak görev yapmıştı. Gazze’de 2012’de varılan ateşkes görüşmelerinde de önemli bir pozisyonda bulunan Sullivan, hem Beyaz Saray hem Dışişleri Bakanlığı’nda Asya-Pasifik ile ilişkilerin belirlenmesinde rol oynamıştı. Carnegie Endowment for International Peace düşünce kuruluşunda da çalışan Sullivan, Yale Hukuk Fakültesi mezunu.
Jake Sullivan’ın Türkiye’ye bakış açısı önceki açıklamalarından biliniyor. McMaster ve Tillerson’ın Türkiye ziyareti öncesinde, Sullivan ve eski büyükelçi Edelman “Türkiye Kontrolden Çıktı” başlıklı bir ortak köşe yazısı yayınlamıştı. Yazı, Washington’a “durum daha kötüleşmeden Türkiye’ye karşı net ve sert bir yaklaşım ortaya koyma” çağrısında bulunuyor.
Aynı makalede Türkiye’nin Afrin’deki askeri müdahalesinin bölgeyi istikrarsızlaştırdığı ve “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın YPG tarafından kontrol edilen ve Amerikan devriye güçlerinin bulunduğu Menbiç şehrine girmeye dönük sözlerinin asıl risk olduğu” fikri savunuldu.
Yazarların savunduğu diğer görüşler arasında “Türkiye’nin, Rusya dahil olmak üzere dünyadaki bütün büyük güçlerle ilişkisi olacaktır. Fakat ABD’nin Türkiye’yle daha iyi bir ilişki kurması gerekiyor, ta ki Türkiye’nin diğer ülkelerle ilişkisi NATO bünyesinde etkin askeri işbirliğinin önüne geçene kadar” şeklinde Türkiye-Rusya ilişkilerinden rahatsızlığı dile getiren ifadeler var.
“Türkiye, ABD’nin DEAŞ’ın Suriye’nin doğusunda tekrar toprak kazanmasını engellemek amacıyla YPG’yle çalışmaya devam edeceğini ve destekleyeceğini kabul etmesi gerekiyor” şeklinde konuşan Sullivan, “Bunun karşılığında ABD, Türkiye’ye güvence vermelidir. ABD’nin Suriyeli Kürt ortaklarının Türkiye’ye karşı doğrudan bir tehdit- askeri bir tehdit- oluşturmaması için elinden gelen her şeyi yapacağı yönünde güvence vermesi gerekir” tezini öne sürerek iki müttefik ülkenin ortak bir perspektifte buluşabileceğini savunmuştu.
