Blinken Deprem Bölgesinde
Yaşanan büyük depremlerin ardından Türkiye’ye dayanışma ve destek ziyaretinde bulunan Dışişleri Bakanı Blinken yardım çalışmalarının Türkiye ile koordineli şekilde yürütüldüğü İncirlik Üssü’nde incelemelerde bulunmasının ardından Ankara’ya geçerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmeler gerçekleştirdi. Blinken, depremin hemen ardından Türkiye ve Suriye’de oluşan acil insani yardım ihtiyacı kapsamında gönderileceği belirtilen 85 milyon dolarlık yardıma ilaveten 100 milyon dolarlık ek yardım yapılacağını duyurdu.
Göreve başladığından beri ilk kez Türkiye ziyaretinde bulunan Blinken, ilk olarak Adana’daki İncirlik Üssü’ne giderek yardım çalışmalarını yerinde inceledi. Daha sonra mevkidaşı Çavuşoğlu ile birlikte helikopterle deprem bölgesi üzerinde uçarak gözlemlerde bulunan Blinden, “deprem felaketinin yarattığı yıkımı doğrudan görmenin derin üzüntüsünü yaşadığını” dile getirdi. Felaketin yaralarının sarılmasının zaman alacağını söyleyen Blinken, bu süreçte ABD’nin Türkiye’nin yanında olacağını ve elinden gelen yardımı yapacağını belirtti.
Blinken, “ABD Dışişleri Bakanlığı ve Büyükelçiliği, Türk ortaklarımızla işbirliği içinde insanlara yardım etmeye çalışmak için bir araya geliyor. Bu uzun vadeli bir çaba olacak. Arama ve kurtarma maalesef sona eriyor. İyileşme operasyonu ise sürüyor ve ardından büyük bir yeniden inşa çalışması olacak. Yıkılan bina, apartman ve ev sayısı dahil hasarın boyutlarını gördüğünüzde yeniden inşa etmek çok büyük bir çaba gerektirecek. Ancak bu çabada Türkiye’yi desteklemeye kararlıyız. Dünyanın birçok ülkesi de aynı şeyi yapıyor. Bunu başarmak için muazzam bir dayanışma ve kararlılık var” ifadelerini kullandı.
Depremin hemen ardından ABD’nin diğer ülkelerle birlikte hızla devreye girdiğini belirten Blinken, “Bir gün içinde burada yaklaşık 200 kişilik uzmanlardan oluşan arama kurtarma ekipleri oluşturduk. Depremden hemen sonraki günlerde barınma, su, yiyecek, ilaç ve giyecek için yaklaşık 85 milyon dolar değerinde yardım aktarıldı. Bugün ise ihtiyacı olanlara yardım etmek için 100 milyon dolar daha sağlanacağını duyurmak isterim. Bunu, Acil Mülteci ve Göç Fonu ile Dışişleri Bakanlığı ve ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) sahip olduğu bir insani yardım fonundan aldık ve bu yakında harekete geçirilecek” şeklinde konuştu. Amerikan şirketleri, toplulukları ve vatandaşlarının da cömert yardımlarda bulunduğunu belirten Blinken, acil yardım sağlamak amacıyla yorulmadan çalışan USAID ekiplerine teşekkür etti. Arama kurtarma faaliyetinde bulunan Amerikalı ekipler, ülkelerine dönerken yanlarında getirdikleri malzeme ve ekipmanları Türkiye’de bıraktı.
İncirlik’ten Ankara’ya geçen Blinken, burada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Bakanlar görüşmede Türkiye’nin F-16 savaş uçakları satın alım talebi, YPG/PKK, Türkiye’nin güney sınırı ile ilgili güvenlik endişeleri, Rusya-Ukrayna savaşı ile İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği gibi konuları ele aldı. Türkiye’ye F-16 satışı ve modernizasyonu konusuyla ilgili bir soruya yanıt veren Blinken, NATO müttefiki ve dost bir ülke olan Türkiye ile ortak harekât kabiliyetlerinin geliştirilmesinin çok önemli olduğuna vurgu yaparak Biden yönetiminin Türkiye’ye F-16 satışı konusunda son derece güçlü destek verdiğini dile getirdi. Türkiye’nin en yüksek seviyede faaliyet göstermesinin NATO ittifakı ve ABD ulusal çıkarları açısından da önemli olduğunun altını çizen Blinken, F-16 satışı ve modernizasyonu konusunda Kongre’ye resmi bildirimde bulunmadan özel olarak bir değerlendirme yapmanın doğru olmayacağını belirtti ve bu konuda çalışmaların sürdüğünü kaydetti.
ABD’nin terör örgütü YPG/PKK’ya vermiş olduğu destekle ilgili bir soruyu cevaplayan Blinken, “Türkiye’nin güney sınırıyla ilgili meşru güvenlik endişelerini anlıyoruz. Eminim Türkiye de bizim DEAŞ konusundaki güvenlik endişelerimizi aynı şekilde anlıyordur” ifadelerini kullandı. Blinken, DEAŞ’ın tekrar alan kazanmasının engellenmesi konusunda Türkiye ile birlikte çalıştıklarına vurgu yaparak, “Her iki konuyu da aynı şekilde ele alıyoruz” şeklinde konuştu.
Türkiye ve ABD’nin ortak güvenlik tehditlerine karşı birlikte hareket ettiğini belirten Blinken, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına verdiğimiz yanıtta Türkiye bizimle birlikte hareket etti. Türkiye’nin Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne verdiği destek çok kritikti. Bu diplomatik liderliktir. Sayın Çavuşoğlu’nun BM Karadeniz Tahıl Girişimi’ndeki kişisel rolü, dünyadaki insanlara özellikle de düşük gelirli ülkelerdeki insanlara gıdanın ulaştırılması için çok önemliydi” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin Ukrayna savaşındaki insani ve ekonomik yardımlarından da övgüyle söz eden Blinken, “ABD, NATO ittifakının uzun süreli ve aktif bir üyesi olarak Türkiye’nin katkılarına çok önem veriyor. Birlikte çalışmayı sürdüreceğiz ve ilişkilerimizi büyüteceğiz. Buna İsveç ve Finlandiya’nın üyelik süreci de dahil” ifadelerini kullandı. İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye ile imzalanan Üçlü Muhtıra çerçevesinde somut adımlar attığını belirten Blinken, bu iki ülkenin yakın zamanda NATO’ya gireceğine inandıklarını söyledi.Blinken Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de görüştü. Yaklaşık 1 saat süren görüşmede Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Büyükelçisi Jeffrey Flake de yer aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamadaBlinken’ın Erdoğan’a deprem felaketinde hayatını kaybedenler için taziyelerini ilettiğini ve ABD’nin NATO müttefiki Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu konularda yardıma hazır olduğunu söylediği belirtildi. Görüşmede ayrıca ortak güvenlik, ticaret, enerji ve savunma konuları dahil ikili ilişkileri ilgilendiren konularda daha yakın çalışmanın gerekliliğinin vurgulandığı kaydedildi.