Rus Füzelerine Karşı “Patriot” Sevkiyatı
ABD’nin Ukrayna’yı Rusya’nın füze saldırılarına karşı koruyacak Patriot hava savunma sistemlerini gönderme konusunda son aşamada olduğu duyuruldu. Pentagon tarafından hazırlanan planlamanın Savunma Bakanı Lloyd Austin’in onayından geçmesinin ardından Başkan Biden’ın imzasıyla sonuca bağlanması gerekiyor. Ukrayna uzun bir süredir şehirleri ve sivil altyapıyı hedef alan yoğun Rus saldırılarına karşı koruma sağlamak amacıyla Batılı devletlerden hava savunma sistemleri talep ediyordu.
Başkan Biden, Ekim ayında Rusya’nın Ukrayna şehirlerine ve sivil hedeflere yönelik füze saldırılarını yeniden başlatmasının ardından gelişmiş hava savunma sistemleri gönderme sözü vermişti. Avrupa Birliği, NATO ve G7 de Rusya’nın sivillere yönelik füze saldırılarını kınamış ve Ukrayna’ya daha fazla askeri yardım vaadinde bulunmuştu. NATO ayrıca Ukrayna’ya uzun süredir talep edilen hava savunma sistemlerini gönderme kararı aldığını açıklamıştı. Ukrayna Savunma Temas Grubu toplantısına katılan Savunma Bakanı Lloyd Austin, Ukrayna’da entegre bir hava savunma sistemi oluşturulması gerektiğini belirterek müttefik ülkelerden ellerindeki füze sistemlerini Kiev’e transfer etmelerini istemişti.
Patriot SAM füze savunma sistemi ABD’nin en etkili hava savunma sistemi olarak kabul ediliyor. Sevkiyat gerçekleşirse Patriotlar Ukrayna’ya gönderilen en etkili uzun menzilli savunma silah sistemi olacak. Ukrayna’da konuşlanacak Patriot sistemlerinin aynı zamanda Doğu Avrupa’daki NATO ülkeleri için de hava sahası güvenliğini sağlamaya yardımcı olacağı düşünülüyor. Ukrayna’ya kaç adet füze rampası gönderileceği henüz netleşmiş değil. Standart bir Patriot bataryasında, hedefleri tespit ve takip eden bir radar seti, bilgisayar sistemleri, güç üreten ekipmanlar, bir angajman kontrol istasyonu ve her biri ateşlenmeye hazır dört füze taşıyan sekiz adet rampa bulunuyor.
CNN televizyonunda açıklamalarda bulunan üst düzey yetkililer planların kesinleşmesinin ardından Patriotların hızlı bir şekilde Ukrayna’ya sevk edilmesinin beklendiğini ve sistemleri kullanacak Ukraynalı personelin Almanya’nın Grafenwoehr kentindeki ABD üssünde eğitileceğini söyledi. Askeri uzmanlar çok sofistike bir sistem olan Patriotları kullanmak için gerekli eğitimin “aylar alabileceğini” söylüyor. Patriot bataryalarının etkin biçimde kullanılabilmesi için yaklaşık 90 kişiden oluşan kalabalık bir ekip gerekiyor. Ukrayna’daki durumun aciliyetinden dolayı eğitimin mümkün olan en kısa sürede tamamlanması gerekecek.
Bazı askeri analistler, yüksek maliyetli bir sistem olan Patriotların Ukrayna’da kullanılmasının fiyat performans açısından uygun olmadığı görüşünü savunuyor. Uzmanlar, Patriotların kullandığı milyon dolarlık füzelerle 50 bin dolarlık İran yapımı İHA’lar ya da daha ucuz Rus füzelerinin vurulmasının kaynakların israfı anlamına geldiğini belirtiyor. Emekli Admiral Mark Montgomery, çok karmaşık ve pahalı bir sistem olan Patriotların Ukrayna için tahsis edilen fonları hızla tüketeceğini belirterek savunma getirisinin de sınırlı kalacağını ifade etti.
Montgomery alternatif olarak Ukrayna’ya daha fazla NASAMS, S-300 veya ABD’nin Ortadoğu’da kullandığı C-RAM tipi havan ve füzesavar savunma sistemi tedarik edilmesini önerdi. Uzmanlar aynı zamanda sevkiyatın Moskova yönetimini provoke edebileceği veya Ukrayna dışındaki hedefleri de vurabilme kabiliyet olan Patriot füzelerinin Rusya topraklarına isabet etmesi durumunda çatışmanın tırmanmasını tetikleyebileceği gibi endişeler taşıyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da bir açıklama yayınlayarak ABD’nin Ukrayna’ya Patriot füze savunma sistemi tedarik etme planının bir “kışkırtma” olduğunu ve Amerika’nın Ukrayna savaşına askeri olarak daha fazla dahil olduğu anlamına geleceğini söyledi. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Vekili Dimitri Medvedev de daha önce NATO’yu Ukrayna’ya Patriot füze savunma sistemleri sağlamaması konusunda uyarmıştı. Medvedev, “NATO eğer Ukrayna’ya personeliyle birlikte Patriot füze savunma sistemi temin ederse bunlar doğrudan silahlı kuvvetlerimizin meşru hedefi haline gelecektir” ifadelerini kullanmıştı.