Rusya’dan Ukrayna’ya Ağır Hava Saldırısı ve Patriotlar

Bir yılı aşkın bir süredir devam eden Rusya-Ukrayna savaşında büyük kayıplar veren taraflar bir yandan cephede birbirine üstünlük sağlamaya çalışırken diğer yandan propaganda yoluyla dünya kamuoyunu yönlendirerek moral motivasyon üstünlüğü ele geçirmeye uğraşıyor. Ukrayna’da sürdürdüğü savaşta ağır zayiatlar veren Rus ordusu mayıs ayı itibarıyla hava saldırılarına ağırlık vermeye başlarken başkent Kiev ve çevresini hedef alan füzelerin çoğunun başta Patriotlar olmak üzere Batılı devletlerin gönderdiği hava savunma sistemleri tarafından bertaraf edildiği duyuruldu.

Ukrayna’ya yönelik füze saldırılarına birkaç hafta ara vermiş olan Rusya, mayıs ayında saldırılara tekrar başladı. Aybaşından bu yana Kiev’e sekiz füze saldırısı düzenlendiği kaydedilmiş durumda. Rus ordusu hafta içinde, insansız hava araçları, hipersonik füzeler, muhtelif seyir füzeleri ve balistik füzelerle Ukrayna’nın başkenti Kiev ve civarına bugüne kadar gerçekleştirilen en yoğun hava saldırılarını düzenledi. Ukrayna Hava Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, Rus ordusu tarafından toplam 18 füzenin atıldığını ve tamamının Ukrayna hava savunma sistemleri tarafından düşürüldüğü duyuruldu. 

Füzelerden 6’sının hipersonik Kinzhal füzesi, 9’unun Kalibr seyir füzesi, 3’ünün karadan fırlatılan füze olduğu belirtildi. Hava Kuvvetleri Sözcüsü Yurii Ihnat Kinzhal füzelerinin MiG-31K uçaklarından, Kalibr seyir füzelerini Karadeniz’deki gemilerden fırlatıldığını kaydetti. Sesten 10 kat hızlı hareket edebilen 2 bin km menzilli Kinzhal hipersonik füzelerine nükleer başlık ya da savaş başlığı takılabiliyor.

Füze saldırılarını güç gösterisine dönüştüren ve propaganda amaçlı kullanan Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan bir açıklamada, “16 Mayıs’ta Kinzhal hipersonik füze sistemi Kiev’de çok işlevli bir radar istasyonunu ve ABD yapımı Patriot füze sisteminin beş rampasını vurarak tamamen imha etti” ifadelerine yer verildi. İddiları reddeden ABD’li ve Ukraynalı askeri yetkililer ise saldırı sonucunda bir Patriot bataryasının hasar gördüğünü ancak imha edilmediğini dile getirdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby bir Patriot sisteminin hasar gördüğüne dair haberleri teyit edemeyeceğini ancak ABD tarafından tedarik edilen silahların çatışmalarda sık sık hasar gördüğünü ya da yıprandığını söyledi. Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada “Eğer Ukrayna dışında onarılması gereken bir Patriot sistemi hasar görmüşse, bu konuda kesinlikle yardımcı oluruz” ifadelerini kullandı. Ukrayna’da halihazırda ABD, Almanya ve Hollanda tarafından hibe edilen iki Patriot hava savunma sistemi bulunuyor. Sistemlerden birinin bile devre dışı kalma ihtimalinden dolayı Rusya’nın füze saldırılarının yoğunlaştığı bir dönemde Ukrayna’nın savunma kabiliyetini olumsuz yönde etkilemesinden endişe duyuluyor.

Rus silahlı güçleri büyük kayıplar vermesine rağmen bugüne kadar kara savaşlarında önemli bir başarı elde edebilmiş değil. Beyaz Saray geçen hafta Rus ordusunun son beş ayda Ukrayna’da sürdürdükleri çatışmalarda verdiği toplam zayiatın 100,000’e yaklaştığını, bunun 20,000’i ölü 80,000’inin ise yaralı olduğunu tahmin ettiklerini açıkladı. Geçen ay sızdırılan Pentagon belgelerinde de şubat ayı itibariyle Rusya’nın 189,500 ila 223,000 kayıp verdiği ve bunların 43,000’inin çatışmalarda öldüğü yönünde bir tahmin yer alıyordu. 

Rus ordusu ele geçirmek için güçlerini yoğunlaştırdığı Bahmut kentinde dahi başarı gösterebilmiş değil. Askeri uzmanlar Putin’in, Rusya’da “zafer günü” olarak kutlanan 9 Mayıs’a kadar Bahmut’u ele geçirerek zafer kazanmış izlenimi vermek istediğini ileri sürüyordu ancak bu hedefe ulaşılamadı. Aksine, Ukrayna ordusu geçen hafta, Kasım ayından bu yana da cephede en fazla ilerlemesini sağladığını ve Bakhmut’ta birkaç kilometrelik alanı ele geçirdiğini açıkladı.

Bahmut’taki savaşta ön saflarda yer alan Rus güçleri arasında Rus paralı asker şirketi Wagner geliyor. Wagner lideri Yevgeny Prigozhin, Bahmut’un ele geçirilmesi konusunda hem kendi itibarını hem de özel ordusunu ortaya koymuştu. Bahmut’taki yenilgilerin ardından Rusya Savunma Bakanlığını hedef alan açıklamalarda bulunan Prigozhin, yetkilileri savaşçılarına yeterince destek vermemekle suçlamış ve gerekli mühimmat sağlanmaması halinde birliklerini geri çekeceği tehdidinde bulunmuştu. Prigozhin’in sosyal medyada yayınlanan videoları Rus ordusundaki aksaklıklar ve Rus kurumları arasındaki iç çatışmaları yansıtması açısından oldukça olumsuz bir görüntü sergilemişti.

Ukrayna’ya yoğun hava saldırıları düzenlemeye başlayan Rus ordusunun bir yandan güç gösterisinde bulunarak son günlerde bozulan imajını düzeltmeye çalıştığı diğer yandan da batılı devletlerin gönderdiği silah ve mühimmatları hedef alarak yapılan yardımların heba edildiği izlenimi vermeye ve özellikle Amerika’da “yüksek enflasyon”, “resesyon” ve “borç tavanı” gibi ekonomik sıkıntılar varken Ukrayna’ya yapılan yardımları eleştirenlere malzeme sunarak askeri yardımlar hususundaki tartışmaları alevlendirmek istediği ileri sürülüyor.

Amerikan medyası ise ağırlıklı olarak Ukraynaya gönderilen Patriotların son derece başarılı olduğunu ve Rusya’nın ateşlediği hipersonik füzeleri bile durdurarak Rusları şaşırttığı yönünde haberlere yer veriyor. Ukrayna yönetimi uzun süredir Rusya’nın savaş uçaklarına, seyir füzelerine ve balistik füzelerine karşı savunma sağlayabilecek olan Patriot hava savunma sistemlerinin gönderilmesini talep ediyordu. 

Bazı askeri analistler, yüksek maliyetli bir sistem olan Patriotların Ukrayna’da kullanılmasının fiyat performans açısından uygun olmadığı görüşünü savunuyordu. Uzmanlar, Patriotların kullandığı milyon dolarlık füzelerle 50 bin dolarlık İran yapımı İHA’lar ya da daha ucuz Rus füzelerinin vurulmasının kaynakların israfı anlamına geldiğini belirtiyordu. Uzun tartışmaların ardından Patriotlar nisan ayında Ukrayna’ya gönderilmişti.