Trump ve Biden’ın “Utanç Verici” Canlı Yayın Tartışması

Trump-Biden arasında gerçekleşmesi planlanan toplam 3 canlı yayın tartışmasının ilki salı akşamı gerçekleşti ve ana akım medyanın çoğunluğu tarafından karşılıklı hakaretler ve söz kesmeler yüzünden “kaotik” ve “utanç verici” gibi ifadelere layık görüldü. Tartışma birçok gözlemciye ve gazeteciye göre bekleneni veremedi. 73 milyondan fazla izleyici toplayan tartışma programı, adayların seçimden önce Anayasa Mahkemesi’ne yargıç atanması konusundaki düşüncelerini paylaşmalarıyla başladı. Trump, 2016 başkanlık seçimlerini kazanıp 4 yıl için başkan seçildiğini belirterek henüz görev süresinin bitmediğini ve Anayasa Mahkemesi’ne yargıç atama yetkisinin devam ettiğini dile getirdi. Buna dayanarak Amy Coney Barrett’in atanmasının haklılığını savundu. Biden ise seçim sürecinin başladığını ve on binlerce vatandaşın oy kullandığını ifade ederek yapılan atamanın doğru olmadığını öne sürdü. 

Programda ilk andan itibaren adaylar birbirlerinin sözlerini kesmeye başladı ve Moderatör Chris Wallace buna engel olmada başarısız oldu. Wallace’nin, ‘‘başkan olduğunuz 4 yıl boyunca Obama’nın sağlık reformunu değiştirmek için hiçbir şey yapmadınız. Sadece geçen hafta bir sağlık planı açıkladınız, Trump’ın sağlık planı nedir?’’ sorusunu Trump’a yöneltmesinin ardından tansiyon bir hayli yükseldi. Trump, ilaç ücretlerini %80-%90 oranında düşürdüklerini özellikle de birçok ailenin çok büyük paralar harcadığı insülin ilacını su gibi ucuz hale getirdiklerini belirtti. Obama planının ülkenin başına gelmiş pahalı bir felaket olduğunu söyleyerek kendisinin henüz açıklamadığı sağlık planının daha iyi olacağınıvaat etti. Biden, Trump’ın sağlık planı olmadığını ve  Obama planının insanlara çok ucuz fiyata ilaç ve sağlık hizmeti sağladığını belirterek Trump’ı yalanladı ve Trump’ı insanları ucuz sağlık hizmetlerinden mahrum bırakmakla suçladı.

Covid-19 ile mücadele konusu seçmenin oyunu belirleyen en önemli etmenlerin başında geliyor. Biden’a göre Trump aylar öncesinde salgından ve etkisinden haberdardı ancak umursamadı. Bu yüzden 7 milyonu aşmış vaka ve 200 bini geçmiş ölü sayısından Trump sorumlu. Trump’ın kalabalık mitingler düzenleyerek insanların canlarını kolayca tehlikeye atabildiğini ve sorumsuzca davrandığını söyleyen Biden, kameralara dönerek vatandaşlara doğrudan mesaj göndermeye çalıştı. Trump’ın okulların açılması konusunda planı olmadığını bu yüzden Covid-19 sorunu çözülmeden okulların açılmasına karşı olduğunu belirtti. Trump, Biden’ın iddialarına agresif bir şekilde karşı çıkarak başta Biden olsaydı sonuçların çok daha kötü olacağını iddia etti. Şubat ayından itibaren Kovid-19 ile mücadelede çok önemli ilerlemeler gösterdiklerini ve çok az bir zaman sonra da aşıların ülke geneline ulaştırılacağını söyledi. Yaptığı kalabalık mitinglerin bütün tedbirler alınarak açık havada gerçekleştirildiğini söyleyen Trump, ”insanlar benim ne diyeceğimi merak ediyor ve geliyor ama Biden’ı kimse dinlemeye gelmiyor, eğer kalabalık kitlelere sahip olsaydı o da böyle mitingler düzenlerdi” diyerek rakibini küçümsedi. Trump’a göre vatandaşlar okullarına gidip işlerinin başında olmak istiyor ancak Biden ülkeyi tamamen kapatmak istiyor. Tartışmada Covid-19 için ayrılan süre içerisinde her iki aday da birbirlerine laf yetiştirmekle uğraşırken izleyiciye salgınla ilgili güven aşılayıcı bir mesaj verme fırsatını kaçırdı.

Trump’ın Biden ile karşı karşıya gelmesine üç gün kala New York Times’ın Trump’ın vergi kayıtları hakkındaki paylaştığı haber Salı akşamı gerçekleştirilen Trump-Biden tartışmasında gündem oldu. Tartışma öncesinde vergi beyanını açıklayan Biden, tartışma sırasında Trump’ı bu konuda sıkıştırmaya çalıştı. Tartışmada milyonlarca dolar vergi ödediğinivurgulayan Başkan Trump, şahsına ait vergi kayıtlarını açıklayacağını belirtti. Biden, Trump’ın bu sözü üzerine Trump’ın ne zaman açıklayacağını sorarken kinayeli bir şekilde ‘ne zaman, inşallah mı?‘ ifadesini kullandı. 

Trump, ‘‘Çin virüsünden önce ABD tarihindeki en büyük ekonomiye ulaştık. Virüs etkisiyle ülkeyi kapattık şimdi tekrar açacağız. Biden ise hala ülkeyi kapalı tutmak istiyor ülkeyi felakete sürükleyecek’’ ifadeleriyle ekonomi alanında insanlara güven vermeye çalıştı. Biden ise Trump yönetimi altındaki ABD’nin, tarihteki en büyük işsizlik oranına sahip olduğunu ve milyonlarca insanın işsiz kaldığını belirtti. Trump gibi milyoner ve trilyonerlerin bu krizden etkilenmeyip orta ve düşük gelirli vatandaşların çok büyük zorluklar yaşadığını dile getirdi. Biden’a göre kendisinin sunduğu ekonomi planı, Trump’tan 7 milyon daha fazla istihdam imkanı sağlayacak.

Tartışmada yer alan önemli konulardan biri protestolar ve ırkçılık oldu. Trump, Biden’ın ‘‘kanun ve nizam’’ çağrısı yapamadığını çünkü radikal sol desteğini kaybettiğini iddia etti. Trump, Chicago’daki gösterilerde insanlar hayatını kaybederken New York’ta böyle örneklerin olmadığını savundu. Biden ise Trump’ı ırkçı söylemlerde bulunup halkı kışkırtmakla suçladı. Programda en çok dikkat çeken kısımlardan biri de moderatör Wallace’nin Trump’a ‘‘Beyaz üstünlükçüleri ve sağ milis grupları kınayıp kınamayacağını’’ sormasıydı. Trump bu soruya soruyla karşılık verdi ve “Onlara ne dememi istersiniz? Bana söyleyin” dedi. Biden, aşırı sağcı örgüt olan Proud Boys’un ismini söyleyince Trump, “Proud Boys, geri durun  ve hazırda bekleyin” diyerek ırkçıları doğrudan lanetlemeyi reddetmis oldu ve konuyu ANTIFA’ya ve diğer aşırı solcu gruplara çevirdi. Trump, bu sloganı ile Proud Boys grubuna “şiddete karışmayın ama saldırmaya hazır olun” mesajını vermiş oluyordu. Trump’ın bu sözleri hem kendi partisi tarafından hem de Demokratlar tarafından ağır eleştirildi. Trump’ın dediklerini eleştirirken Trump’ın ismini zikretmeyen Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, beyazların üstünlüğünün kınanmaması kabul edilemez ifadesini kullandı.

Tartışma sonrasında medyada yer alan haberlere göre Biden kampanyası, bir sonraki tartışmaya çıkıp çıkmamayı değerlendirmiş. Kampanya yetkilileri Miami ve Nashville şehirlerinde yapılacak tartışmalara katılmama fikrini reddetse de Trump’ın saygısız davranışlarına bir sınır getirilmesini umut ediyor. Demokrat Parti’nin önde gelen isimleri, Salı akşamı yapılan tartışmada Trump’ın tavırlarından rahatsız olsa da Biden’ın tartışmayı bırakmaması gerektiğini vurguluyor. Başkanlık Tartışma Komisyonu, tartışmanın ertesi günü tartışmanın daha düzenli bir şekilde yapılması için tartışma formatında değişikliğe gidileceğini duyurdu. Yapılacak değişiklikler arasında adayların mikrofonunun gerektiğinde kapatılması yer alıyor. Trump, bu tür değişiklik önerilerine sıcak bakmıyor.