Yönetim Kongre’den İsrail ve Ukrayna’ya Destek İstedi
Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin, Kongre’deki açık oturumda İsrail ve Ukrayna’ya acil yardım çağrısında bulundu. Senato Tahsisat Komitesi’nde ifade veren bakanlar, Biden yönetiminin İsrail, Ukrayna, Asya Pasifik ve sınır güvenliği için ilave kaynağı kapsayan 106 milyar dolarlık ek bütçe talebi konusunda soruları yanıtladı. Bakanların ifadesi, yönetimin acil yardım talebinin engellerle karşılaşması üzerine geldi. ABD’nin ortaklarını desteklemesinin ulusal güvenlik için hayati önem taşıdığını kaydeden Başkan Biden, Ukrayna için 61, İsrail için 14,5, İsrail ve Gazze’yi kapsayacak şekilde insani yardım için 13,5, Çin’in Asya’daki bölgesel çabalarına karşı koymak amacıyla da 4 milyar dolar talep etmişti. Blinken’ın konuşması sırasında Senato’da bulunan çok sayıda savaş karşıtı eylemci Bakanı ve ABD dış politikasını protesto ederek Gazze için ateşkes çağrısında bulundu ve gösteriler sebebiyle oturuma ara verildi.
Demokratların çoğunlukta olduğu Senato’da İsrail’e yardım için iki partili destek varken, Ukrayna’yı da kapsayan yardım talebi Cumhuriyetçilerin liderliğindeki Temsilciler Meclisi’nde sorunla karşılaştı. Yeni Meclis Başkanı Mike Johnson, yardımın sadece İsrail’e odaklanmasını ve bunun için Amerikan Vergi İdaresi’ne (IRS) ayrılan paranın kesilmesini öneriyor. Johnson’ın İsrail için ayrılan parayı Ukrayna’ya yapılan yardımdan ayırması ve bunu harcama kesintileriyle birleştirerek İsrail’e yardım için tek başına oylamaya sokma kararı, çatışmalar sırasında ABD müttefiklerinin nasıl finanse edileceği konusunda Temsilciler Meclisi ve Senato arasında bir çatışma başlattı.
Kişisel olarak Kiev’e askeri yardım gönderilmesine karşı oy kullanan Johnson, İsrail için 14 milyar dolarlık bir yardım tasarısı yayınladı. Tasarı, Başkan Biden’ın gündeminin önemli bir parçası olan Enflasyon Azaltma Yasası’nın bir parçası olarak İç Gelir Servisi için ayrılan aynı miktardaki parayı iptal edecek bir hüküm içeriyor. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Başkan Biden’ın Cumhuriyetçiler tarafından sunulan paketi veto edeceği belirtildi. Kongre geçen ay başında federal hükümetin kapanmasını önlemek amacıyla Ukrayna’ya sağlanacak 6 milyar dolarlık askeri yardımı bütçe dışında bırakmıştı. Harcama tasarısına Ukrayna için herhangi bir fon dahil edilmemesinden rahatsız olan Başkan Biden, ABD’nin Ukrayna’ya desteğinin devam edeceği sözünü vermişti.
Meclisin İsrail için 14 milyar dolarlık ayrı bir pakete odaklanması Senato Demokratları arasında gerginliğe neden olurken Kongre’de ifade veren Blinken ve Austin çatışmaların birbiriyle bağlantılı olduğuna vurgu yaparak Ukrayna ve İsrail’e verilen desteğin ABD’nin İran ve Rusya’ya karşı pozisyonunu güçlendirdiğini belirttiler. Bakanlar, Rusya ile savaşında Ukrayna’ya ve “Hamas’a karşı saldırıya geçen İsrail’e yardım etmemenin sonuçlarının korkunç olacağı” uyarısında bulunurken eylemsizliğin ABD’nin ve dünyanın geri kalanının güvenliğini tehdit edeceğini ileri sürdü ve verilecek desteğin “ABD’nin gücünü düşmanlara göstereceğini” savundular.
Ukrayna ve İsrail’e sağlanacak ek yardımları kapsayan bütçe talebi konusunda Kongre üyelerini ikna etmeye çalışan Blinken, “Rusya’nın İran’ın desteğiyle galip gelmesine izin vermek hem Moskova’yı hem de Tahran’ı cesaretlendirecektir” dedi. Konuşmasını büyük bölümünü İsrail-Hamas çatışmasına ayıran Blinken, hızlı insani yardım olmadan çatışmanın yayılması riskinin arttığını ve bundan Hamas ve ona destek verenlerin yararlanacağını vurguladı. Blinken, Gazze’de su, ilaç ve yakıt sıkıntısı yaşandığını ve ilk günden itibaren İsrail hükümeti, Mısır ve BM kurumları ile birlikte yardımın ihtiyaç sahiplerine ulaşması için çalıştıklarını belirtti. Yardımların Hamas’ın eline geçmemesi konusunda hangi adımların atıldığına ilişkin bir soruyu yanıtlayan Blinken, yardımın planlanan yere ulaşıp ulaşmadığını da teyit ettiklerini ve şimdiye kadar yardımların Hamas’a ya da istenmeyen yerlere ulaştığına dair bir bilgi de olmadığını belirtti.
Savunma Bakanı Austin de ifadesinde İsrailli yetkililerle yaptıkları her görüşmede Gazze’deki sivillerin korunmasının hem “ahlaki bir sorumluluk hem de stratejik bir zorunluluk” olduğunu net bir şekilde söylediklerini belirtti. Austin, “Bizim gibi demokrasiler savaş hukukuna uyup sivilleri koruduğumuzda daha güçlü ve güvenli” şeklinde konuştu. Austin’in İsrail’in savunmasına yardım için 10.6 milyar dolar talep etmesi, ABD tarafından “terör örgütü” olarak tanımlanan Hamas’ın son zamanlarda gerçekleştirdiği ölümcül saldırılar bağlamında özellikle dikkate değer görülüyor. Hamas saldırısını “İsrail tarihindeki en ölümcül terör olayı” olarak değerlendiren Austin, saldırıyı IŞİD taktiklerine benzeterek İsrail’e yönelik tehdidin ciddiyetine vurgu yaptı. Austin, ABD Savunma Bakanlığının, sadece mali yardım yoluyla değil, aynı zamanda hava savunma yetenekleri, hassas güdümlü mühimmatlar ve İsrail’in Demir Kubbe sisteminin yenilenmesine yardım sağlayarak İsrail’i destekleme konusunda aktif olarak yer aldığını dile getirdi.
Konuşmasında Ukrayna ve İsrail’in “demokratik ülkeler” olduğuna vurgu yapan Austin “iki demokrasi de kendilerini yok etmek isteyen acımasız düşmanlarla savaşıyor” ifadelerini kullandı. “Hamas ya da Putin’in kazanmasına izin vermeyeceğiz. Bugün saldırganlık ve terörizme karşı verilen mücadele önümüzdeki yıllarda küresel güvenliği belirleyecektir” diyen Savunma Bakanı “sadece sağlam Amerikan liderliği, dünya çapındaki tiranların, haydutların ve teröristlerin daha fazla saldırganlık ve daha fazla zulüm yapmak için cesaretlendirilmemesini sağlayabilir” şeklinde konuştu.
Washington Post’ta “İsrail’i savunmak elzemdir. Gazze’deki sivillere yardım etmek de öyle” başlıklı bir görüş yazısı yayınlayan Blinken, Başkan Biden’ın Kongre’den talep ettiği fonun Amerika’nın ulusal güvenliği için hayati önem taşıdığını vurgu yaptı ve finansmanın nerelerde kullanılacağını ve neden önemli olduğuna açıklık getirmeye çalıştı. Kongre’nin alacağı hızlı destek kararının önemli olduğuna vurgu yapan Blinken, bu sayede Rusya’ya karşı Ukrayna’ya yardım etmeye devam edilmesini sağlayacağını, Çin ile artan stratejik rekabette ABD’nin elini güçlendireceğini, son olarak da çapraz ateş arasında kalan Filistinli sivillere yardım ederken İsrail’in kendisini savunmasına destek olunmasını sağlayacağını savundu.
Blinken sağlanacak fon ile ABD’nin müttefik ve ortaklarının yanında olma, otokratlara ve teröristlere karşı durma ve Amerika’nın çıkar ve değerlerini koruyan bir uluslararası düzen için mücadele etme konusundaki sarsılmaz kararlılığını göstereceğini savundu. İsrail’e destek vermeye devam edeceklerini ve sivillerin korunması için ellerinden geleni yapacaklarını yineleyen Blinken, iki devletli çözüme işaret ederek, “en yakın müttefiklerimizden birinin yanında sağlam bir şekilde durmanın, masum hayatları korumanın ve İsrailliler ve Filistinliler için kalıcı barış ve güvenliğe giden tek uygulanabilir yolu muhafaza etmenin tek yolu budur” ifadelerini kullandı.
Başkan Biden’in talep ettiği 106 milyar dolarlık fonun bir kısmının Pentagon stoklarının yenilenmesine ayrılacağı belirtiliyor. Ukrayna’ya ayrılacak kaynağın yaklaşık yarısının ABD Savunma Bakanlığı’nın Kiev’e sağlayacağı ekipman desteği ve stokların yenilenmesi için kullanılması planlanıyor. Bu kaynak ile ABD’nin Avrupa’daki asker varlığının güçlü şekilde devam etmesi, Ukrayna’ya doğrudan bütçe desteği dahil olmak üzere kritik ekonomik ve sivil güvenlik yardımının yanı sıra, altyapı yardımı sağlanması için kullanılması öngörülüyor. İsrail için talep edilen 14 milyar doların 10 milyar dolardan fazlasının da yine hava ve füze savunması desteği dahil ABD Savunma Bakanlığı’nın kullanımına ayrılması planlanıyor. Bu paranın 3,7 milyar dolarının da yabancı ülkelere askeri finansman desteği ve elçilik desteği gibi kalemler için ABD Dışişleri Bakanlığı’na ayrılması bekleniyor.
Senato’daki oturum, savaş karşıtlarının protestolarına sahne oldu. Protestocular Blinken’in konuşmasını Gazze’de ateşkes talep etmek ve ABD’nin ‘soykırımı desteklemeyi’ bırakması çağrısında bulunmak üzere sık sık keserek Kongre’de kaos yarattı. Blinken’in pakete ilişkin konuşmasını “Gazze’de hemen Ateşkes!” çağrıları ile sık sık kesen göstericiler, dökülen kanları temsil eden kırmızıya boyalı ellerini havaya kaldırarak ABD dış politikası ve Blinken’i protesto etti. Teker teker ayağa kalkan protestocular, Blinken’ın ifadesine başlamasını bekledikten sonra tekrar bağırmaya başladılar. Protestolar nedeniyle oturuma birkaç kez ara vermek zorunda kalındı. Kongre Polisi göstericileri hızla salondan çıkarırken 12 kişinin yasadışı protesto yaptıkları gerekçesiyle tutuklandığı açıklandı.