Washington’un Yeni Rusya Stratejisi

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin, Kiev’e giderek Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile görüştü. ABD’li bakanların güvenlik nedeniyle önceden duyurulmayan Ukrayna ziyareti, Rusya’nın işgal harekâtına başlamasından bu yana Biden yönetiminden üst düzey yetkililerin yüz yüze gerçekleştirdiği ilk diplomatik temas oldu. Geçtiğimiz günlerde birçok Avrupalı liderin Zelenski ile Kiev’de görüşerek kendisine destek vermesinin ardından Başkan Biden üzerinde de böyle bir ziyarette bulunması yönünde baskı oluşmuş ancak güvenlik kaygıları nedeniyle Başkan’ın Ukrayna’ya gitmesi uygun görülmemişti.
Zelenski, ABD’li bakanlar ile ülkesine yönelik savunma yardımı, mali destek ve güvenlik garantisi konularını görüştüklerini açıkladı. Blinken ve Austin de Ukrayna heyeti ile görüşmelerin “çok verimli” geçtiğini ifade etti. Bakanlar askeri yardımların hızlıca yerine ulaştırıldığını belirtirken ABD’nin Ukrayna’ya 332 milyon dolarlık ek bir mali yardımda daha bulunacağını açıkladı. Ziyaretten sonra Polonya’ya geçen Blinken, Rusya’nın hedeflerine ulaşamayarak Kiev savaşını kaybettiği tespitinde bulundu. Savunma Bakanı Austin ise Almanya’ya geçerek Ramstein Amerikan hava üssünde yapılan Ukrayna’ya Yönelik Savunma ve Güvenlik İstişare Grup Toplantısı’na katıldı.
ABD-Ukrayna heyetleri arasındaki görüşmeye, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile Savunma Bakanı Oleksi Reznikov da katıldı. Görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan Zelenski, Blinken ve Austin’in kritik bir dönemde gerçekleştirdiği ziyaretin Ukrayna için çok önemli olduğunu kaydetti. Ukrayna’ya yardımları için ABD’ye teşekkür eden Zelenski, Blinken ve Austin’le Ukrayna’ya yönelik savunma yardımları, mali destekleri, güvenlik garantilerini ve Rusya’ya karşı yaptırımların güçlendirilmesi konularını görüştüklerini aktardı.
Ziyaretle ilgili değerlendirmelerde bulunan Blinken, Rusya’nın Ukrayna’nın farklı bölgelerinde saldırılarına ve yıkıma devam ettiği ancak neredeyse tüm dünyanın sağladığı destek sayesinde Ukraynalıların direnişi sürdürdüklerini ifade etti. 30 ülkenin işbirliği ve uyum içinde izledikleri Ukrayna’ya güçlü destek ve Rusya’ya büyük baskı stratejisi sayesinde somut sonuçlar aldıklarını ifade eden Blinken, Rusya’nın hedeflerine ulaşamayarak başarısız olduğunu söyledi. Blinken Rusya’nın Ukrayna’ya boyun eğdiremediğini, egemenlik ve bağımsızlığına son veremediğini vurgularken Kremlin’in Batılı ülkeler ve NATO’yu bölme hedefinin de ters teperek tam tersi bir sonuç doğurduğunu kaydetti.
Basın mensuplarının Ukrayna’daki genel durum hakkında gözlemlerini sormaları üzerine yanıt veren Blinken, Kiev sokaklarında durumun normale dönmüş gibi göründüğünü bunun da “Kiev savaşının kazanıldığının kanıtı olduğunu” ifade etti. Blinken ayrıca Amerikalı diplomatların Kiev’e geri dönmeye başlayacağını duyururken Başkan Biden’in Büyükelçi Bridget Brink’i yeni Ukrayna büyükelçisi olarak aday gösterme niyetinde olduğunu belirtti.
Savunma Bakanı Austin de görüşmelerin verimli geçtiğini ifade ederek, Ukrayna’ya askeri yardımların hızlıca yerlerine ulaştırıldığını belirtti. Başkan Biden geçen hafta yaptığı açıklamada, Ukrayna’ya 800 milyon dolarlık bir savunma yardımı yapacaklarını duyurmuştu. Bu paketin, SİHA, obüs top sistemi, tanksavar ve mermileri içerdiğini belirtmişti. Austin Ukrayna’daki savaşın değişen şartlarına göre Ukrayna ordusunun ihtiyaçlarının da değiştiğini belirterek askeri yardımların ihtiyaçlara göre belirlenerek gönderildiğini kaydetti.
Ukrayna’ya gönderilen silahların Rus kuvvetlerin eline geçtiğine dair haberler alındığını belirten bir gazetecinin sorusunu yanıtlayan Austin, verilen silahların düşman güçlerin eline geçmesinin engellenmesi konusunda hassas olduklarını Ukraynalı yetkililere bildirdiklerini ve yetkililerin bu konuda azami dikkati göstereceklerine inandığını belirtti.
Amerika’nın bu savaşta “başarı” olarak belirlediği hedefin ne olduğu yönündeki bir soruyu cevaplayan Austin, “Ukrayna’nın bağımsız, egemen bir demokratik devlet olarak varlığını sürdürmesi ve Rusya’nın bir daha Ukrayna’da yaptığı gibi bir işgal harekâtı başlatamayacak seviyede zayıflatılması” şeklinde konuştu. Rusya’nın şimdiden çok sayıda asker, mühimmat ve ekipman kaybına uğradığını dile getiren Austin, Rusya’nın kayıplarını kısa sürede ikame etmesini görmek istemediklerini söyledi.
ABD medyasının değerlendirmelerine göre Austin’in açıklamaları Biden yönetiminin Rusya’ya karşı strateji değişikliğine gittiğine işaret ediyor. ABD’li yetkililer önceki açıklamalarında Rusya karşısında net bir pozisyon almaktan kaçınarak daha temkinli konuşuyorlardı ve sorunun müzakerelerle çözüleceğine inandıklarını belirtiyorlardı.
Batılı devletlerin Ukrayna’ya silah yardımı bulunmasıyla ilgili konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise ABD ve NATO’nun Ukrayna’ya silah yardımında bulunmalarına atıfla “NATO, Rusya ile bir vekalet savaşına girmiştir” ifadesini kullandı. Batılı devletlerin savaşın uzamasını istediğini ileri süren Lavrov, o nedenle Kiev yönetiminin barış görüşmelerinde samimi olmadığını ileri sürdü.
ABD Savunma Bakanı Austin’in açıklamalarına cevap veren Lavrov, Rusya’nın zayıflayacağı ya da askeri endüstrisinin tükeneceğini düşünenlerin yanıldığını belirtti. “Batı ateşe benzin döküyor” diyen Lavrov, Ukrayna’yı 3. Dünya Savaşını provoke etmemesi konusunda uyardı ve “dünyanın nükleer savaş riskini hafife almaması gerektiğini” söyledi.