Zelenski’nin Washington’u İkna Turu
Ukrayna ve İsrail’e güvenlik yardımı sağlayacak ek bütçe için ABD Kongresi’nden onay alamayan Biden yönetimi, Kongre tatile girmeden 110 milyar dolarlık yardım paketini geçirmek için Cumhuriyetçiler ile müzakerelere hız verdi. Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi’nin üç haftalık tatile girmesi, yasanın yıl sonundan önce imzalanması ihtimalini neredeyse imkansız hale getiriyor. Ukrayna’ya yardım konusunda zamanın daraldığı ve kaynakların tükenmek üzere olduğu uyarısında bulunan Beyaz Saray’ın yardım fonunun sağlanması için taviz vererek Cumhuriyetçilerin sınır güvenliği konusundaki bazı taleplerini kabul etmesi bekleniyor. Ukrayna’ya yardım müzakerelerinin 2024 yılına ertelenmesi, önümüzdeki yılın başlarında yapılması planlanan ve normalde gergin geçen bütçe görüşmelerini daha da karmaşık hale getireceği öngörülüyor.
Cumhuriyetçileri ikna çabalarına, Başkan Biden’ın son dakika davetiyle Washington’a gelen Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski de katıldı ancak onun da yardımı talebi konusunda çıkmaza giren Kongre ile bir ilerleme sağlayamadığı kaydedildi. Geçen sene aralık ayındaki Kongre ziyaretinde coşkulu bir şekilde karşılanan Ukraynalı lider bu kez özellikle Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçiler tarafından soğuk karşılandı. Zelenski’nin ilk ziyaretinden bu yana Meclis’teki güç dengesi Cumhuriyetçiler lehine değişmiş durumda.
Beyaz Saray’da Zelenski’yi ağırlayan Biden, Ukrayna’nın özgürlük mücadelesine destek vermeye devam edeceği sözünü yineledi. Ukrayna’nın Rus saldırganlığına karşı kendini savunması konusunu görüşen liderler önümüzdeki yıla ilişkin planları ele aldılar. Elliden fazla ülkenin, “devletlerin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygıya dayalı, kural temelli bir uluslararası düzeni” savunmak üzere ABD liderliğinde bir araya geldiğini söyleyen Biden, Rusya’nın bu güçlü destek karşısında fazla dayanamayacağını ileri sürdü.
ABD ve Ukrayna savunma sanayileri arasındaki işbirliğinin artmakta olduğunu söyleyen Biden, geçen hafta düzenlenen ABD-Ukrayna Savunma Sanayi Üssü Konferansı’nın da bu ortaklığı pekiştirdiğinin altını çizdi. İşbirliği ile ilk etapta Ukrayna’nın kritik askeri teçhizatı yurt içinde üretme kabiliyetinin artırılması hedeflenirken ileride Kiev’in yeniden silah üreten bir güç merkezi haline gelmesi amaçlanıyor.
Ukrayna için 200 milyon dolarlık yeni bir güvenlik yardımı paketi açıklayan Biden, yardımların devam edebilmesi için Kongre’nin acilen talep edilen fonu onaylamasının önemini vurguladı. Biden, Kongre’nin yardım paketini onaylamamasının Rusya Devlet Başkanı Putin için bir ‘Noel hediyesi’ olacağını söyleyerek Cumhuriyetçiler üzerinde baskı kurmaya çalıştı. Biden yönetimi, geçen hafta da Ukrayna’ya 175 milyon dolarlık bir askeri yardım paketi sağlanacağını duyurmuştu. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Kongre ek fonu onaylamadığı takdirde Ukrayna’ya yapılan güvenlik yardımı desteğinin daha fazla devam edemeyeceği kaydedildi.
Biden’in talep ettiği 105 milyar dolarlık ek bütçede Ukrayna’ya 61,4 milyar dolarlık askeri ve ekonomik yardım, İsrail’e yaklaşık 14,3 milyar dolarlık silah yardımıyla birlikte 9 milyar dolardan fazla insani yardım yer alıyor. Beyaz Saray, Cumhuriyetçilerin onay vermesini sağlamak için ek bütçe tasarısına Tayvan ve diğer Pasifik müttefiklerine 7,4 milyar dolarlık güvenlik yardımının yanı sıra ABD’nin Meksika sınırındaki güvenliği güçlendirmek adına da 14 milyar dolar eklemişti.
Savunma Bakanı Lloyd Austin’le de görüşen Zelenski, Putin’in Ukrayna’yı basamak olarak kullandığını ve asıl hedefinin özgür dünya olduğunu söyleyerek Ukrayna’nın galip gelmesinin önemini vurguladı. Kongre’deki tartışmalara değinen Zelenski, kendilerine destek vermeye yanaşmayan siyasileri ağır töhmet altında bırakacak bir şekilde “siyasetin askerlere ihanet etmemesi” gerektiğini söyledi ve diktatörlere karşı birlik olmanın önemine işaret etti. Ukrayna aleyhinde çıkan haberlere itibar edilmemesi gerektiğini söyleyen Zelenski, Moskova’nın hala dezenformasyon yoluyla demokratik ülkeleri yıpratma gücü olduğunu hatırlattı.
Zelenski’nin sergilediği liderliği öven Austin ise Ukrayna’nın Amerika’nın güvenliği ve 21. yüzyılda küresel güvenliğin gidişatı açısından son derece önemli olduğu için Ukrayna ordusuna 44 milyar dolardan fazla güvenlik yardımı yapıldığını kaydetti. Ukrayna’ya desteğin kesilmesinin savaşın Rusya lehine dönmesine neden olabileceğini bunun da Batı için bir “ulusal güvenlik tehdidi” oluşturabileceğini hatırlatan Austin, Amerika’nın verdiği sözleri tutması gerektiğini kaydetti. Biden yönetimi, Ukrayna’ya verilen desteği Putin’in durdurulması ve ileride çok daha büyük bedeller ödenmesinin önüne geçme çabası olarak ön plana çıkarıyor.
Kongre, Rusya’nın Şubat 2022’de başlayan işgalinden bu yana Ukrayna için milyarlarca dolarlık askeri ve ekonomik fonu iki partili çoğunlukla kabul etmişti. Ukrayna ordusundaki yolsuzluk haberleri ve Rus güçlerine karşı beklenen başarının el edilmemiş olması, Cumhuriyetçileri Ukrayna’ya yardımların nasıl kullanıldığını sorgulamaya yöneltti. ABD’de seçim yılına girilmesiyle birlikte Ukrayna’ya verilen desteğin şekillenmesinde siyasi saikler daha fazla ön plana çıkmaya başladı.
Cumhuriyetçilerin çoğunun ideolojik ya da siyasi gerekçelerle Ukrayna’ya yardım edilmesine karşı çıkmak yerine, konuyu diğer politik hedeflerine ulaşmanın bir yolu olarak kullanmaya çalıştıkları tartışılıyor. Temel hedefleri arasında ABD-Meksika sınırında daha sıkı sınır güvenliği, göç ve iltica tedbirleri yer alıyor. Bir kısım Cumhuriyetçi de Ukrayna’ya yardıma tamamen karşı çıkarken önceliğin Amerika’nın kendi ihtiyaçlarına verilmesi gerektiğini savunuyor. Cumhuriyetçi Parti içinde giderek güçlenen bu kanadın eski Başkan Trump tarafından motive edildiği belirtilirken Trump’ın, Biden’ın lehine olan ve Biden başkanlığına fayda sağlayabilecek her şeye karşı çıkacağının altı çiziliyor.