California’dan Texas’a Karşı Seçim Hamlesi

2026 ara seçimleri yaklaşırken, partilerin seçim çevrelerini yeniden şekillendirmeye yönelik stratejileri kamuoyunda ciddi tartışmalara yol açıyor. Geçtiğimiz haftalarda Texas’ta, Cumhuriyetçilerin en az beş yeni temsilcilik kazanmasını sağlayacak bir yeniden bölgeleme planı gündeme gelmişti. Bu girişimi engellemek isteyen Demokratlar, oylamada yeter sayının oluşmaması için eyaleti terk etmişti. Bu hafta eyalete dönen bazı temsilciler, polis eşliğinde takibe alınmış ve eyaletten ayrılmak için yazılı onay gibi tartışmalı uygulamalara maruz kaldı. Demokratlar ise bu hamleye karşılık olarak, güçlü oldukları California gibi eyaletlerde benzer adımlar atarak siyasi dengeyi korumaya çalışıyor. Bu süreç, 2027 yılında görev süresi dolacak olan California Valisi Gavin Newsom’un siyasi geleceği açısından da belirleyici bir rol oynayabilir.

ABD Anayasası uyarınca her 10 yılda bir yapılan nüfus sayımının ardından, Temsilciler Meclisi’ndeki sandalye dağılımı eyaletler arasında yeniden düzenleniyor. Ancak bu sandalyelerin eyalet içindeki coğrafi dağılımı yani hangi seçmenin hangi seçim çevresinde oy kullanacağı eyaletlerin yetki alanına bırakılıyor. Bazı eyaletlerde bu süreç doğrudan yasama organları tarafından yürütülürken, bazı eyaletlerde ise bağımsız ya da partiler üstü komisyonlar devreye giriyor. Texas gibi eyaletlerde harita çizim süreci siyasi çoğunluğu elinde bulunduran partinin kontrolündeyken, California’da bu görev iki partiden de bağımsız bir komisyonuna veriliyor.

Texas’ta Cumhuriyetçi Parti, Donald Trump’ın doğrudan çağrısıyla yeni seçim haritasını partinin lehine olacak şekilde yeniden şekillendirmeye çalışıyo. Bu kapsamda, özellikle Demokrat seçmenlerin farklı bölgelere dağıtılması hedefleniyor. Öngörülere göre bu yeni harita, Cumhuriyetçilere en az beş ek sandalye kazandırabilir.  Bu girişime karşılık olarak, California’daki Demokratlar da kendi güçlü oldukları eyalet üzerinden bir karşı hamle geliştirdiler. Cuma günü açıklanan yeni kongre haritası, eyaletteki beş Cumhuriyetçi vekilin koltuğunu riske atacak bir plan ortaya koydu.  Demokratlar böylece, Texas Cumhuriyetçilerinin beş Demokrat vekili ele geçirmeye yönelik çabalarına simetrik bir yanıt vermeyi amaçlıyor. Planın hayata geçmesi halinde, California’daki 52 temsilcinin 48’inin Demokratların kontrolünde olması bekleniyor. Demokratlar, bu yeni plan sayesinde eyaletteki dokuz Cumhuriyetçi sandalyenin beşini kazanabileceklerini düşünüyor. Ayrıca, eyalet içindeki dört salıncak bölgenin daha güvenli Demokrat bölgeler haline getirilmesi hedefleniyor.

Demokratların planladığı değişiklik doğrudan yürürlüğe girmiyor. Öncelikle eyalet meclisinden onaylanan değişiklik için 4 Kasım’da düzenlenecek halk oylamasıyla seçmenlerin olumlu yönde görüş belirtmesi gerekiyor.  Eğer seçmenlerden onay alınırsa, yeni seçim bölgesi haritası 2030 yılına kadar üç seçim sürecinde geçerli olacak ve sonrasında yeniden bağımsız komisyonunun denetiminin kontrolüne bırakılacak. California’nın seçmen profili dikkate alındığında planın halk oylamasında olumlu sonuçlanması bekleniyor. Demokratlar da bu süreci Texas’taki Cumhuriyetçi müdahalelere karşı geçici ancak etkili bir denge stratejisi olarak göstermeye çalışlıyorlar. 

California Demokratlarının bu karşı hamlesinde en dikkat çeken figür ise Vali Gavin Newsom oldu. Eyalet Meclisi’nden geçen değişikliği hemen imzalayarak halk oylamasının önünü açan Newsom yaptığı açıklamada “Texas’ta olanlara yanıt veriyoruz. Amerikan halkına adil bir şans sunuyoruz; çünkü herkes aynı kurallarla oynarsa, biz kazanırız,” ifadelerini kullandı.  Newsom’un ön planda yer alması 2026 sonrası ulusal siyasetteki rolü açısından kritik bir önem taşıyor. 2024 başkanlık seçimlerinin ardından liderlik krizi yaşayan Demokratlar için Newsom dikkat çeken bir figür haline geldi. Aynı zamanda California Valiliği’ndeki ikinci dönemini tamamlaması ve tekrar aday olamaması, bir sonraki adımının ulusal düzeyde olmasına güçlü bir zemin hazırlıyor. Son gelişmelerle birlikte, sembolik olarak Demokratların etrafında birleştiği bir figür haline gelmesi de önemli bir avantaj sağlıyor.

Demokratların bu son hamlesine destek veren birçok önemli isim de oldu. Seçim bölgesini düzenleme girişiminin ilk olarak Cumhuriyetçiler tarafından gündeme getirildiğini belirten Demokratlar mevcut değişikliğin bir dengeleme unsuru olarak yorumlanması gerektiğini söylüyor. Bununla birlikte Newsom’un planı, eski Başkan Barack Obama’dan da destek aldı. Obama, genel olarak siyasi saiklerle seçim bölgesi belirleme uygulamalarına karşı olduğunu belirtti ancak mevcut durumu “akıllıca ve ölçülü bir yanıt” olarak nitelendirdi. Texas’taki sürecin eyalet meclisi tarafından yürütülmesini eleştiren Obama, California’daki planın halkın onayına sunulacak olmasına dikkat çekerek Demokratların planına meşru bir zemin sunmaya çalıştı. 

California Cumhuriyetçileri ise partilerinin Texas’taki stratejisini de eleştirerek yanlışın yanlışla düzeltilemeyeceğini ve daha kötü sonuçlar doğurabileceğini belirterek Demokratların planına tepki gösterdiler. Demokratların planına eyalet kanunlarına göre tek yetkili olan bağımsız komisyon üyeleri de tepki gösterdi. Kurul üyelerinden ciddi eleştiriler olduğu belirtilirken önümüzdeki günlerde bazı üyelerin istifa etmesi de gündemde yer alıyor. Eski vali Arnold Schwarzenegger ve bağımsız bölgeleme komisyonunun kurucusu Charles Munger Jr. da yeni plana karşı kampanya yürüteceklerini duyurdu. 

2026 ara seçimleri yaklaşırken, her iki parti de Kongre aritmetiğini elinde tutmak amacıyla siyasi harita mühendisliğine yönelmiş durumda. Ancak bu düzenlemelerin seçim sonuçları üzerindeki etkisi henüz net değil. Artan siyasal kutuplaşma düşünüldüğünde, yapılan son değişiklikler bu ayrışmayı daha da derinleştirebilir. Hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlar, güçlü oldukları bölgelerde azınlık konumundaki grupların temsil haklarını göz ardı eden düzenlemelere yönelerek, seçmen tercihleri üzerinde uzun vadeli ve kalıcı etkiler yaratabilir. Bu noktada, Trump’ın talebiyle Texas’ta başlatılan sürece California’dan gelen karşı hamle, Cumhuriyetçilerin beklediği sonucu elde etmelerini engelleyebilir.