Başkan Biden’a Azil Soruşturması
Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy komitelerini Başkan Biden hakkında resmi bir görevden alma soruşturmasıaçmaya çağırdığını duyurdu. Zaten haftalardır konuya dair imalarda bulunan McCarthy, Salı günü basına kısa bir açıklama yaptı. McCarthy, Başkan Biden’ın faaliyetlerine dair soruşturma açılmasını gerektiren “ciddi ve inandırıcı iddialar” olduğunu söyledi. Bu henüz ciddi bir gelişme değil zira Temsilciler Meclisi tarafından yapılan azil, bir başkanın – ya da diğer üst düzey yürütme ya da yargı yetkilisinin – görevden alınmasına yönelik resmi sürecin sadece ilk adımı olabilir. Mecliste basit çoğunluk sağlandığı takdirde dahi mahkumiyet ve azil için Senato’nun üçte iki çoğunluğunun oyu gerekiyor. Bu oranın ise ABD’de herhangi bir konuda sağlanabilmesi ise oldukça uzak bir ihtimal.
McCarthy’ye göre, Biden’ın Başkan Obama’nın başkan yardımcılığı görevini ailesini, özellikle de oğlu Hunter Biden’ı zenginleştirmek için kullandığına ve bunu örtbas etmek için yalan söylediğine dair kanıtlar var. Görevden alma soruşturması resmen başlatıldığına göre, Temsilciler Meclisi’nin üç komitesi Hunter Biden’ın iş ilişkilerinde Başkan Biden’ın dahli olup olmadığına dair soruşturmalarına devam edecek. Cumhuriyetçiler halihazırda Hunter Biden’ın babası başkan yardımcısıyken milyonlarca dolar kazandığını tespit etmişti. Başkan Biden’ı konuya çeken önemli verilerden biri olarak, Hunter Biden’ın ortaklarından Devon Archer, daha önce Temsilciler Meclisi’ne verdiği ifadede, Biden “markasına” yakınlığı nedeniyle işletmelerin Hunter ile çalışmakla ilgilendiklerini söylemişti. Cumhuriyetçilerin Archer’ın ifadesinden aktardıkları önemli bir kanıt, Biden’ın Hunter’ın iş bağlantılarıyla yaklaşık 20 telefon görüşmesine katılmış olması.
Yine de McCarthy’nin bu hamlesi süreç olarak teamülden bir kopuş anlamına geliyor. McCarthy’ye göre de azil soruşturmasının ilerleyip ilerlemeyeceği konusunda Meclis’in tamamının oy kullanması gerekiyordu. Fakat McCarthy stratejisini değiştirerek oylama olmadan komiteleri görevlendirdi. Yakın tarihteki azil süreçleri (1998’de Bill Clinton ve 2019’da Donald J. Trump hakkında açılan iki azil soruşturması) Meclis’in oylarıyla kabul edilmişti. McCarthy’nin açıklamasının ardından harekete geçecek Temsilciler Meclisi komiteleri Biden ve aile üyelerinin banka kayıtları için mahkeme celbi çıkarabilecek.
McCarthy’nin azil sürecini başlatmaktan başka çaresi olmadığını iddia edenler de var. Buna göre McCarthy, kendisini hükümet harcamaları konusunda yeterince sert bir tutum sergilememekle suçlayan aşırı muhafazakar muhalifleri Biden’ın üzerine daha agresif bir şekilde giderek yatıştırmaya çalışıyor. Bu yılın başlarında McCarthy, grubunun herhangi bir üyesine, meclis başkanlığı görevinden alınması için oylama yapılmasını talep etme yetkisi vermişti. Geçtiğimiz haftalarda partisinin sağ kanadından bazıları, azil soruşturması başlatmaması halinde McCarthy’yi görevden almakla tehdit ederek bu adımı atması için baskı yaptılar.
McCarthy’nin bu süreçte ne kadar destek bulacağı merak konusu. Demokratlar bir yana, görevden alma soruşturması Cumhuriyetçi temsilcileri de bölebilir, zira bazı Cumhuriyetçilerin soruşturmanın kötü bir fikir olduğunu düşündükleri biliniyor. Bu görüşe göre azil girişimi 2024 başkanlık yarışına giderken geri tepebilir ve Biden’a destek olarak dönebilir. Bu bakış açısına göre seçim sürecinde dikkatleri kötü ekonomik performanstan uzaklaştırmamak gerekiyor.
Örneğin West Virginia Cumhuriyetçilerinden Senatör Shelley Moore Capito, partinin odaklanması gereken başka pek çok şey olduğunu vurguluyor ve zaten azil sürecine dair yeterli delil olmadığını söylüyor: “(Başkanı azletmeye dair) adım atmamız gerektiğini söyleyen bariz bir kanıt görmüyorum, Trump davasında görmedim ve karşı oy kullandım. Bu davada da görmüyorum.” Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçilerinden de azil sürecini desteklemeyen isimler var. Bunlardan biri Colorado’lu Temsilci Ken Buck. Buck, bu ayın başlarında bir röportajda “kanıtların var olduğuna ikna olmadığı” için bu çabayı desteklemeyeceğini söyleyerek azil soruşturması konusunda tereddütlerini dile getirmişti.
Başkan Biden azil soruşturmasıyla ilgili ilk açıklamalarını Çarşamba günü yaptı. Bir kampanya toplantısında konuşan Biden, “Nedenini tam olarak bilmiyorum ama beni (bir şekilde) görevden almak istediklerini biliyorlardı. Ve şimdi söyleyebileceğim en iyi şey beni görevden almak istiyorlar çünkü hükümeti kapatmak istiyorlar,” dedi ve azil konusunu pek konuşmak istemediğini vurguladı. Konuya dair yapılan analizlere göre ise Biden’ın savunma ekibi, Amerikan halkını azil sürecinin radikalleşmiş bir muhalefet tarafından yürütülen partizan bir faaliyetten başka bir şey olmadığına ikna etmeye çalışacak.