ABD, Wagner’i Uluslararası Suç Örgütü İlan Etti

Washington yönetimi, Ukrayna savaşında Rus ordusuna yardım eden Rus özel askeri şirketi Wagner Grub’u uluslararası suç örgütü ilan ettiğini duyurdu. Hazine ve Dışişleri Bakanlıkları halihazırda ABD yaptırımları altında olan Wagner grubuna yönelik yeni yaptırım kararlarını açıklarken grupla bağlantılı olduğu tespit edilen birçok şahıs ve kuruluş yaptırım listesine alındı. Wagner’in ulusötesi bir suç örgütü olarak tanımlanması, grubun ABD’deki varlıklarının dondurulmasını ve Amerikan vatandaşlarının gruba para, mal veya hizmet sağlamasını yasaklıyor.

Maliye Bakanlığı yazılı bir açıklama yayınlayarak Putin’in ordusunu güçlendirme çabalarını zaafa uğratmak ve Rusya’nın savaşma kabiliyetini zayıflatmak için Wagner grubuna yönelik yaptırımların genişletildiği ve grubun “önemli bir ulusötesi suç örgütü” olarak tanımladığını duyurdu. Açıklamada, Putin’in yakın arkadaşlarından Yevgeniy Prigozhin tarafından idare edilen Wagner özel askeri şirketinin dünyanın farklı bölgelerinde Kremlin destekli askeri operasyonlar gerçekleştirdiği belirtilirken Wagner personelinin özellikle “Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali’de toplu infazlar, tecavüz, çocuk kaçırma ve fiziksel istismar gibi çok ciddi suç faaliyetlerinde ve insan hakları ihlallerinde bulundukları” kaydedildi.  

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, karar öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada ciddi suç faaliyetlerine devam eden Wagner’in kıtalararası tehdit oluşturduğunu ve listelemeyle eşgüdümlü olarak Wagner’e ve dünyanın farklı bölgelerinde bulunan destek ağına karşı ek yaptırımlar uygulanacağını dile getirdi. Wagner’in yaygın biçimde insan hakları ihlalleri gerçekleştiren bir suç örgütü olduğunu söyleyen Kirby, “Wagner’a yardım edenleri tespit etmek, engellemek, ifşa etmek ve hedef almak için durmaksızın çalışacağız” şeklinde konuştu.

Kirby ayrıca Wagner’in Rusya’da artan nüfuzunun, ülkenin askeri liderliği arasında gerginliklere neden olduğuna da dikkat çekti. Putin’in askeri destek için giderek daha fazla Wagner grubuna yöneldiğini ve bunun Moskova’da gerginliğe neden olduğunu ileri süren Kirby, “Wagner ile Rusya Savunma Bakanlığı arasındaki gerilimin arttığına dair bazı işaretler görüyoruz. Wagner, Rus ordusu ve diğer Rus bakanlıkları için rakip bir güç merkezi haline geliyor” ifadelerini kullandı. Rusya Savunma Bakanlığı’nın Wagner’ın işe alım yöntemleri konusunda çekinceleri olduğunu bildiklerini söyleyen Kirby, buna rağmen Wagner’in Rus mahkumları işe almaya devam etmesinin muhtemel olduğunu dile getirdi. ABD istihbaratının tahminlerine göre Wagner’in Ukrayna’da 10 bini sözleşmeli ve Rus hapishanelerinden toplanan 40 bin hükümlü ile birlikte yaklaşık 50 bin paralı askeri bulunuyor.

Ukrayna’daki savaşta ön saflarda savaşacak asker bulmada güçlük çeken Rusya’nın binlerce tutukluyu bünyesine katan Wagner’e giderek daha fazla ihtiyaç duyduğu ileri sürülüyor. Wagner’in Ukrayna’da ön cephede savaşan mahkumlara kötü muamelede bulunduğu ve bu mahkumlar arasındaki ölümlerin şaşkınlık verici boyutlara ulaştığı belirtiliyor. Kirby katıldığı bir mülakatta, “Mahkumlar arasındaki ölüm oranları aşırı derecede yüksek. Verdikleri kayıpların yüzde 90’ının mahkumlar olduğunu düşünüyoruz” diyerek iddiaları doğruladı.

Wagner’in Rusya genelindeki hapishanelerde mahkumları 3 bin dolar maaş ve bir süre sonra özgürlüklerini kazanma karşılığında Ukrayna’da savaşmaları için silah altına aldığı belirtiliyor. Savaşın başlarında cephede yer almayan Wagner grubu Rus ordusunun 2022 Mart ve Nisan aylarında ağır kayıplar vermesi sonrasında devreye girdi. Normalde seçkin profesyonel askerlerden oluşan grup çok sayıda asker gerektiği için toplayabildiği herkesi bünyesine katmaya başladı. Asker bulmada zorlanan Wagner grubunun cepheye sürdüğü birlikler ağırlıklı olarak mahkumlardan ve toplama askerlerden oluşuyor. Mahkumların Ukrayna’daki savaş alanlarına sürülmesi, hukukçular ve insan hakları aktivistleri tarafından şiddetle kınanıyor.