Demokratlar Altyapı Yatırım Paketlerinde Kritik Eşikte

Başkan Biden’ın Demokrat Parti’nin progresif kanadıyla merkeze yakın kanadı arasında uzlaşı çabaları yoğunlaştı. Cumhuriyetçilerle üzerinde anlaşılan ve bu hafta geçirilmesi gereken altyapı harcama paketinin akıbeti meçhul zira Demokrat Parti 2 trilyon dolarlık ‘Yeniden Daha İyi İnşa’ harcama paketi üzerinde henüz tam bir uzlaşmaya varabilmiş değil. Progresif kanat her iki paket üzerinde anlaşma sağlanmadan altyapı paketini geçirmeye yanaşmayarak Yeniden Daha İyi İnşa paketinin geçmesini garantilemeye çalışıyor. Senatörler Manchin ve Sinema’nın maliyetini 2 trilyon doların altında ve en ideali 1,5 trilyon civarında tutmak istemesi sebebiyle birçok sosyal programda taviz veren progresifler altyapı paketini geçirdikten sonra kendi istedikleri paketi geçirememekten çekiniyor. Başkan Biden da Glasgow’daki İklim Zirvesi öncesinde ekonomiyi daha yeşil hale getirecek yatırımların içinde olduğu paketin geçmesini istiyor zira Çin ve diğer devletlerle iklim müzakerelerinde bunun elini güçlendireceğini düşünüyor.

Biden’ın müdahil olduğu pazarlıklar sonucunda Yeniden Daha İyi İnşa paketindeki bazı sosyal programlardan ya taviz verildi ya da bu programlar küçültüldü. Herkese okul öncesi eğitim ve çocuk bakımı yardımları gibi maddelerin pakette kalmasını sağlayan Biden, başta 12 hafta olarak öngörülen aile doğum izninin 4 haftaya indirilmesine razı oldu. Bu iznin bu şekilde düzenlenmesi sayesinde 10 yıllık maliyetinin 500 milyar dolardan 100 milyar dolara inmesini sağladığı belirtiliyor. Senatör Manchin’in bu izinle ilgili endişeleri bu pazarlıkların önemli bir sebebi olmuştu. ABD 38 OECD ülkesi arasında ulusal düzeyde doğum izni olmayan tek ülke ve bu yeni öneri bile OECD ortalaması olan 18 haftalık iznin çok gerisinde kalıyor. Hafta içinde öne çıkan bazı haberlere göre ise bu maddenin yeni paketten tamamen çıkarılması öngörülüyor. Paketten daha önce çıkarılan ücretsiz iki yıllık üniversite ve iklim değişikliğiyle mücadele maddelerinden sonra doğum izninin de çıkarıldığı haberi progresiflerin desteklediği politikalara karşı keskin bir darbe olarak değerlendiriliyor.    

Yeniden Daha İyi İnşa paketinin maliyetinin yeni vergi yükü getirmesine karşı çıkan Manchin ve Sinema gibi isimlere karşı progresifler milyarderler ve büyük şirketlere odaklanıyorlar. Yeni vergi düzenlemeleriyle milyarderlerden varlık vergisi almayı öneren Demokratların planları arasında büyük şirketlerin realize edilmemiş karlarından %15 oranında vergi alınması da yer alıyor. Bunun pratikte uygulanmasının çok zor olacağı ve anayasaya uygunluğunun da şüpheli olduğu şeklindeki eleştirilere karşın progresif kanadın sosyal programların küçültülmesinde verdikleri tavize karşılık olarak Manchin ve Sinema gibi merkezci isimlere karşı el yükseltmeye çalıştıkları söylenebilir. Trump döneminde azaltılan kurumlar vergisini artırma konusunda direnen merkez kanada karşı progresiflerin önerisi, 1 milyar dolardan fazla kar eden 200 civarındaki firmadan %15 oranında minimum vergi alınmasını gündeme getiriyor. 

Milyarderlerin vergilendirilmesine karşı çıkan Senatör Manchin bu tür politikaları ayrışmaları körükleyici ve kutuplaştırıcı adımlar olarak değerlendirdiğini açıklayarak Demokratlar arasındaki anlaşmazlıkların derinliğini bir kez daha gözler önüne sermiş oldu. Buna karşılık halk arasında milyarderlerin çalışan orta sınıf Amerikan vatandaşları gibi vergi vermeleri gerektiği fikrinin popüler olması dolayısıyla progresiflerin bu tür bir vergi düzenlemesinde ısrarcı olmaya devam ettikleri görülüyor. Kömür madenlerinin çok olduğu eyaletinde kömür şirketlerinin desteğini alabilmek doğrultusunda iklim değişikliği maddelerinin paketten çıkarılmasına neden olan West Virginia Senatörü Manchin progresiflerin hedef tahtasında. Kongre’den istediği desteği bulamayan Biden’ın ise iklim değişikliği konusunda imzalayacağı kanun hükmünde kararnamelerle progresifleri tatmin etmeye çalışacağı anlaşılıyor.