Biden’ın Yeni Bütçe Önerisi ve Sosyal Güvenlik Tartışmaları

Başkan Biden ve Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçileri, ülkenin borç tavanı krizini çözmek için harcamaları kısma savaşında milyonlarca emekli ve yaşlının maaş ve destek aldığı Sosyal Güvenlik’in bütçesine dokunmama sözü verdiler. Ancak bunun ne anlama geldiği ve siyasilerin bu yükün altına girip girmeyeceği henüz belli değil. CNN’in haberine göreçoğu yaşlı milyonlarca vatandaş, on yıl içinde yardımlarının en az %20 oranında kesildiğini tecrübe edebilir. Sosyal Güvenlik’in emeklilik ve maluliyet fonlarının ne zaman tükeneceğine ilişkin tahminler birkaç yıl farklılık gösteriyor. Sosyal Güvenlik’in mütevelli heyeti geçen yıl Kongre harekete geçmezse fonların 2035’e kadar tükeneceğini söylemişti. 

Biden ise Sosyal Güvenlik’i güçlendirme ve Cumhuriyetçiler tarafından yapılacak herhangi bir kesintiye karşı koruma sözü vermiş olsa da, programı korumaya yönelik vizyonunu henüz ortaya koymadı. Bu hafta bütçe önerisinin açıklanmasından önce, Biden yüksek gelirlilerin vergilerini artıracak ve Medicare’in daha fazla ilaç fiyat pazarlığı yapmasına izin verecek bir öneriyle 2028’e kadar tükenebilecek olan önemli bir Medicare güven fonunu destekleme planını açıkladı. 

New York Times’da bir makale kaleme alan Biden, “Medicare güven fonunu bir nesilden daha fazla, ilave 25 yıl ya da daha fazla ödeme gücü için – 2050’nin ötesine uzatmayı” önereceğini söyledi. Başkan şu anda %3,8 olan 400.000 dolardan fazla kazananlara uygulanan Medicare vergisini %5’e yükseltmek istiyor. Biden bu tedbiri şu sözlerle savundu: “Medicare kabul edildiğinde, Amerikalıların en zengin %1’lik kesimi en alttaki %50’lik kesimin toplam servetinin beş katından fazlasına sahip değildi ve bugün bu gerçeği yansıtmak için bazı ayarlamalar yapılması gerekiyor.” Bu önerinin Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçilerin kontrolünde olması nedeniyle ilerleme kaydetmesi pek mümkün görünmüyor.

Biden ayrıca Medicare’e ilaç fiyatlarını müzakere etme konusunda daha fazla yetki verilmesini önerdi ve bunun 200 milyar dolar tasarruf sağlayabileceğini söyledi. Başkan bazı markasız ilaçlar için maliyet paylaşımını sadece 2 dolar ile sınırlamak istiyor. Bu fikir hipertansiyon, yüksek kolesterol ve bazı diğer rahatsızlıkların tedavisinde hastaların cebinden yaptığı harcamaları azaltmaya yönelik. Bu tedbirin de yakın zamanda yasalaşması beklenmiyor. Ancak bazı uzmanlar bu konunun gündeme gelmesinin bile yeni tedavilere yapılacak araştırma geliştirme yatırımlarını azaltabileceğini öngörüyor.

Medicare’in daha fazla pazarlık gücüne sahip olma olasılığı, bugünün Ar-Ge’sinin gelecekteki finansal getirileri konusundaki belirsizliği artırıyor ve bazı ekonomistler bunun nihayetinde bazı yatırımları çok riskli hale getireceğini savunuyor. Bazı analistlere göre Demokratların yasamanın kontrolünü ele geçirmesi halinde müzakerelere konu olan ilaç sayısının artacağı biliniyor fakat bu en azından önümüzdeki birkaç yıl için ciddi bir tehdit değil. Gelecekteki genişlemeler göz önünde bulundurulduğunda bile ilaçların hala iyi bir yatırım olacağı iddia ediliyor. Diğer bazı analistler ise yasanın genişletilmesiyle ilgili konuşmaların bugün Ar-Ge yatırımlarını caydırıp caydırmayacağı sorusuna tek kelimeyle yanıt verdi: “Hayır.” 

Medicare önerileri, Başkan’ın bu hafta açıkladığı 2024 mali yılı bütçe önerisinin bir parçası. Ancak Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi’nin Beyaz Saray ve Senato ile federal harcama seviyeleri, artan ulusal borç ve bu yaz yaşanması muhtemel bir borç tavanı krizi konusunda anlaşmazlığa düşmesi nedeniyle bu önlemlerin yasalaşması pek olası görünmüyor. Her iki parti milletvekilleri Sosyal Güvenlik ve Medicare’in desteklenmesini dile getiriyor ancak programın nasıl destekleneceği konusunda keskin olarak ayrılmış durumdalar. Aşırı zenginlerin hem gelirlerini hem de yatırım kazançlarını vergilendirecek olan sözde ‘milyarder vergisi’ geçen yıl manşetlerde yer aldı ancak hayata geçmedi. Şirketler için %15 asgari vergi ve hisse senedi geri alımları için yüzde 1’lik yeni vergi alınması önerisi ise geçen yıl Demokratların Enflasyon Azaltma Yasası’nın bir parçası olarak kabul edildi. 

Başkan Biden’ın açıkladığı bütçesinde Medicare ile ilgili bazı maddeler bulunuyor ancak bunların nihai bütçede kalıp kalamayacağı belirsiz. Medicare konusunda tehdit zaman ilerledikçe büyüse de henüz harekete geçmek için yeterli bir teşvik bulunmuyor. Mevcut tahminlere göre, fonunun tükenmesine hala beş yıl var. Medicare mütevellileri, hastalar ve sağlık hizmeti verenler Kongre’yi krizi önlemek için bir an önce harekete geçmeye çağırsa da kanun yapıcıların son dakikaya kadar bekleyeceği tahmin ediliyor.