Biden’ın ‘Yeniden Daha İyi İnşa’ Planının Akıbeti Belirsiz

Geçtiğimiz ay Temsilciler Meclisi’nde aylarca süren müzakereler sonunda kabul edilen Başkan Biden’ın 1.75 trilyon dolarlık Yeniden Daha İyi İnşa harcama paketi, West Virginia eyaleti Demokrat senatörü Joe Manchin’in tasarıyı desteklemeyeceğini açıklamasıyla büyük bir darbe aldı. Şu anda Senato’nun önünde olan yasa tasarısı, partinin merkez ve progresif kanatları arasında çekişmeye yol açıyor. Ulusal çapta bir okul öncesi programı ve ailelere çocuk bakımı yardımı sağlanması da öngören program, 2025 yılına kadar çeşitli finansal destekleri de içeriyor. Yaklaşık 570 milyar doları iklim değişikliğiyle mücadele tedbirlerine aktarılacak program ayrıca uygun fiyatlı konut eksiklerinin giderilmesi, ebeveynlere sağlanan yaz boyunca çocuklarına yiyecek alabilmeleri için destek gibi uygulamalarını kapsıyor. 

Kongre’nin Bütçe Ofisi’ne göre yasa 10 yıl içinde bütçe açığını 367 milyar dolar arttıracak. Ancak bu tahmin söz konusu yıllarda gelecek 207 milyar dolar fazladan vergi gelirini hesaba katmıyor. Demokratlar, Senato’da sadece 50 oyla yasayı onaylayabilmeleri için uzlaşma adı verilen prosedürü kullanmayı planlıyorlardı, bu da tasarının Cumhuriyetçilerin desteği olmadan yasalaşmasını sağlayacaktı. Ancak Demokratların Senato’da sadece 50 üyesi olduğu için fire lüksü olmaması sebebiyle Senatör Manchin’in tasarıya karşı çıkması yasanın geçmesini imkansız kılıyor. Manchin’i ikna etmesi beklenen Biden’ın bunda başarısız olamayarak parti içinde bütünlüğü sağlayamayan görüntüsü de başkanın parti üzerindeki etkinliğini zora sokacak görünüyor. Yasanın geçmesi Biden’ı ulusal düzeyde de zora sokmanın yanında, uluslararası iklim müzakerelerinde liderliğe oynayan ABD’nin bu yöndeki iddiası da baltalanabilir ve Biden’ın diğer ülkelere yönelik uygulayacağı emisyon azaltma baskılarının etkisini kırabilir.

Fox News’e konuşan Senatör Manchin, ülkenin sosyal güvenlik ağını genişletecek programa hayır demesinin sebebi olarak büyük bir vergilendirme ve devlet harcaması öngören yasanın enflasyonu daha da kötüleştireceğini söyledi. Yasanın iklim değişikliğiyle mücadele maddelerinin de önemli bir kömür madeni bölgesi olan ve en fakir eyalet olan West Virginia’daki muhafazakar kamuoyuna kabul ettirilmesinin zor olduğu biliniyor. CNN’in kaynaklarına göre Manchin’in bu kararı Beyaz Saray için büyük bir sürpriz oldu. Politico’ya göre haberi almasının ardından Beyaz Saray, Manchin’in tekrar düşünmesi için girişimde bulundu. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Senatör Manchin’in önceki hafta şahsen Beyaz Saray’a gelerek yasa tasarısıyla ilgili Başkan’a görüşmelere devam ederek ortak zemine ulaşmak için beraber çalışma sözü verdiği belirtildi. Kimi Demokratlar Manchin’in yeni bir versiyon üzerinde uzlaşabileceğinden hala umutlu ancak Manchin’in bu çıkışı Biden’ın ekonomik programına ve partinin gündemine ciddi bir darbe vurmuş oldu. Manchin’in açıklamasının ardından Demokrat Parti içindeki çatlakların seçmene ulaşma çabalarında nasıl zorluk yaratacağı konusu da gündeme geldi. 2022 ara seçimlerinden önce yaşanan bu gelişme kamuoyunun liderlik kapasitesine güveninin azaldığı Biden’ın elini hayli zorlayacak gibi görünüyor.

Senatör Manchin’in West Virgina halkının kendisini bu yasa için desteklemeyeceğini söylemesinin ardından, Vermont’un bağımsız Senatör Bernie Sanders,  pazar günkü CNN yayınında Manchin’i sert bir dille eleştirerek kendisinin söz konusu eyaleti kapsayacak bir anket için ödeme yapacağını söyledi. Sanders, Manchin’in bu çıkışının bütçeye bedelinin 250 milyar dolar olduğunu söyledi. Senatör Joe Manchin’in partinin kabaca 2 trilyon dolarlık eğitim, sağlık ve iklim paketine muhalefetinin ardından Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer, bu gelişmeye rağmen Senato’nun gelecek yılın başlarında tasarıyı oylayacağını söyledi.  Senato’daki Demokratlara yazdığı bir mektupta Schumer, Demokratların, “derin hoşnutsuzluk ve hayal kırıklığı” olarak adlandırdığı haftalar sonrasında, önümüzdeki yılın başlarında, yasa üzerinde çalışmaya devam edeceklerini söyledi.

Artan vergi yükleri ve enflasyon gerekçesiyle reddedilen yasa tasarısının iklim değişikliği boyutu Manchin tarafından ön plana çıkarılmadı. Bu tutum medyada programın, ülkeyi rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına ulaştıracağı ve böylece Batı Virginia kömürü gibi fosil yakıtlara bağımlılığını azaltacağı vurgusuyla yer aldı. Manchin’in aile işletmesinin, eyaletteki terk edilmiş madenlerden çıkan atık kömürleri, çevreyi çok kirleten bir elektrik santraline satarak servet kazanması da kamuoyuna hatırlatıldı. Ayrıca Senatör Manchin, seçim kampanyası boyunca petrol, doğalgaz ve kömür endüstrilerinden diğer tüm sektörlerden daha fazla bağış almıştı. Yeniden Daha İyi İnşa planı politik açıdan tartışılırken finans sektöründeki etkileri de medyada yer buldu. Büyük çokuluslu şirketlerden oluşan bir koalisyon, planda yabancı kazançlar üzerindeki vergi artışını geciktirmek için bir lobi saldırısı başlattı ve bunun yabancı rakiplerle rekabet ederken ABD işletmelerine zarar vereceğini savundu.