Demokratlar Başkent Washington’un Eyalet Olması İçin Harekete Geçti
22 Nisan 2021 tarihinde Temsilciler Meclisi başkent Washington’a eyalet statüsünün verilmesini öngören tasarıyı oyladı. Parti çizgisinde yapılan oylamalarda Demokratlar Temsilciler Meclisi’ndeki üstünlüklerini kullanarak tasarıyı geçirme imkanı buldu. Demokrat Parti’nin uzun zamandır seçmen haklarının genişletilmesi ve ırk adaletinin sağlanması gibi saiklerle Kongre’ye getirdiği tasarı, Senato’nun yolunu tuttu. Temsilciler Meclisi geçtiğimiz sene George Floyd’un ölümünden sonra söz konusu tasarıyı kabul etmişti. Fakat o dönem Senato’daki çoğunluğu elinde tutan Cumhuriyetçilerin tasarıya karşı çıkması sonucunda tasarı kabul edilmemişti. Demokratlar, Başkan Yardımcısı’nın Kongre’ye gelerek oy kullanması ile sağlayacağı üstünlüğünü kullanarak uzun yıllardır düşündükleri bu planları hayata geçirmek istiyor.
Tasarı kabul edildiği takdirde Washington D.C., ABD’nin 51. eyaleti olacak. Siyahi olan insan hakları savunucusu Douglass Commonwealth’in isminin verileceği bu eyaletin tam adı “Washington, Douglass Commonwealth” olacak. Eyalet içerisinde Kongre binasının ve Beyaz Saray’ın yer alacağı alanlar federal hükümete ait olmaya devam edecek. Tasarı kabul edildiği takdirde 700 bin nüfuslu olacak bu eyalet Kongre’de iki senatör ve bir Temsilciler Meclisi Üyesi ile temsil edilecek. Başkent Washington şu an düzenlediği seçimler sonucunda Kongre’ye iki senatör ve bir Temsilciler Meclisi Üyesi gönderse de bu seçilmiş Kongre üyeleri resmi olarak yemin etmiyor ve Kongre’de herhangi bir oy hakkı bulunmuyor. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi, Washington’un eyalet olarak kabul edilmesinin demokrasiye saygının gereği olduğunu dile getirdi. Çoğunluğu siyahi olan şehrin eyalet statüsünü almasının siyahların daha iyi bir şekilde Kongre’de temsil edilmesini sağlayacağı iddia ediliyor. Demokratlar halkın temsiliyeti için eyalet fikrini gündeme getirirken aynı zamanda, Washington’un yönetimine ilişkin bazı sorunların şehrin eyalet olması ile çözülebileceğini savunuyor. Örneğin 6 Ocak 2021 tarihinde gerçekleşen Kongre binası saldırıları sırasında Washington Belediye Başkanı Muriel E. Bowser Ulusal Muhafızları çağıramamış ve saldırganlarla sadece Washington Büyükşehir Polis Teşkilatı mücadele etmek zorunda kalmıştı. Yönetime ilişkin bu argümana göre Washington şehri eyalet olsaydı, 6 Ocak tarihinde belki Kongre binasına girilmesi engellenebilirdi.
Henüz Senato’daki bütün Demokrat üyeler Washington’un eyalet olmasını öngören tasarı hakkında görüş beyan etmedi. Tasarının Senato’da oylamaya açılması için en az 10 Cumhuriyetçi senatörün oylamaya geçilmesi yönünde oy kullanması gerekiyor. Fakat Cumhuriyetçilerden hiçbiri eyalet fikrine sıcak bakmıyor. Cumhuriyetçiler söz konusu tasarıyı siyasi içerikli bir hamle olarak görüyor. Washington’un çoğunluğu Demokrat seçmenden oluştuğu için eyalet olduğu takdirde çok büyük ihtimalle yönetimi Demokratlar tarafından sağlanacak. Son seçimlerde Başkan Biden, başkent Washington’da yaşayan seçmenin yüzde 92’sinin oyunu almıştı. Bu nedenle Cumhuriyetçiler, Başkan Biden’ın da desteklediği bu eyalet planının sadece sandalye artırmak için gündeme getirildiğini öne sürüyor.
Demokratların temsiliyete ilişkin savunduğu başka bir argümana göre 700 bin nüfuslu başkent Washington’un nüfusu Wyoming ve Vermont gibi birçok eyaletten daha yüksek ve Washington eyalet olarak temsil edilmesi gerekiyor. Cumhuriyetçiler ise nüfusun fazla olmasının bir şehrin eyalet olarak kabul edilmesi için yeterli bir ölçüt olmadığını savunuyor. Zira böyle bir kriter kabul edildiği takdirde Florida’nın yaklaşık 900 bin nüfuslu Jacksonville gibi şehirlerin bulunduğu eyaletlerden ayrılarak ayrı bir eyalet olması gerekirdi. Cumhuriyetçiler ayrıca, Cumhuriyetçi seçmenin çoğunlukta olduğu eyaletlere bakarak onların da bölünmesi gerektiğini dile getiriyor. Örneğin ileride North Dakota eyaleti de ikiye ayrılarak Cumhuriyetçilerin Senato’daki sandalye sayısı artırılabilir. Cumhuriyetçiler için bu konu siyasi olduğu kadar hukuki bir sorun olarak öne çıkıyor. Washington’un eyalet olmasının anayasaya aykırı olduğu iddia ediliyor. Anayasada belirtilen ilgili hükme göre Washington’un, bir eyalet valisi yerine Kongreye ait olması gerektiği belirtildiği için Washington’un eyalet statüsü almasını reddediyor. Washington’un eyalet olarak kabul edilmesi için ilk olarak anayasal değişiklik yapılması gerektiği savunuluyor.
