Demokratlardan Anayasa Mahkemesi Hakimine Emekli Ol Çağrısı

Amerikan yargı sisteminin en önemli kurumu Anayasa Mahkemesi’nde görev yapan ve 82 yaşını dolduran Hakim Stephen Breyer’ın emekli olması yönünde yapılan çağrılar giderek artıyor. Atandığı takdirde ölene kadar görev yapabilen Anayasa Mahkemesi Hakimleri, istedikleri takdirde emekliye ayrılarak görevlerini sonlandırabilir. Hem Beyaz Saray yönetimi hem de Kongre’deki üstünlük Demokratlarda olduğu için eğer bir hakim görevi bırakırsa, Demokrat Parti’nin çoğunluğu liberal bir hakimi atayabilir. 2022 seçimlerinde ise Senato’daki üstünlük Demokratlardan Cumhuriyetçilere geçebilir ve daha sonraki dönemde Breyer ya da başka bir liberal hakim hayatını kaybettiği takdirde yerine Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato tarafından muhafazakar bir hakim gelebilir. Bu nedenle Demokratlar, 2022 seçimleri öncesinde liberal hakimlerden biri olan Breyer’in kendi isteği ile görevi bırakmasını talep ediliyor. 

Breyer’a emekli ol çağrısı, son yapılan seçimde Demokratların Senato’daki üstünlüğü kazanmasından sonra ara ara gündem oluyordu. Fakat Senato Azınlık Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell, 2022 seçimleri sonrasında Cumhuriyetçilerin üstünlüğü kazanırsa Biden yönetimi tarafından sunulacak Anayasa Mahkemesi Hakimi adaylarının Senato tarafından onaylanmayacağını duyurdu. McConnell’ın bu uyarısı, Demokratlar ve birçok progresif sivil toplum kuruluşunun Breyer’in emekliye ayrılması çağrısını daha da güçlendirdi. Bu toplum kuruluşları arasında Siyahilerin Hayatı Değerlidir ve Kadının Yürüyüşü gibi ülkenin önde gelen liberal örgütleri bulunuyor. Sivil toplum kuruluşları, Breyer’in görevi bırakmadığı takdirde Anayasa Mahkemesi’nin meşruiyetinin sorgulanacağını ve ülke demokrasisinin ağır yara alacağını ifade ediyor. Sivil toplum örgütleri dışında ülkenin önde gelen hukuk profesörleri de Breyer’in emekli olması yönünde çağrıda bulunuyor. 

Breyer hakim olmadan önce Senato’nun Hukuk Komisyonu’nda görev yaptığı için Senato’daki Anayasa Mahkemesi Hakimi atanması sürecini çok iyi biliyor. Fakat buna rağmen Breyer’in kendisi için gündeme gelen emeklilik çağrılarına uymayacağı öngörülüyor. Hakim Breyer, kendisine yönelik yapılan siyasi baskıdan rahatsız. Hakimin genel olarak siyasi kurumlardan bağımsızlığını savunan Breyer, Nisan ayında Harvard Hukuk Fakültesi’nde verdiği bir derste hakimlerin kendilerini atadığı partilere değil, hukukun üstünlüğü ilkesine sadık kalacağını vurguladı. 30 yıllık hakimlik tecrübesinin olduğunu hatırlatan Breyer, hakimlerin ettiği tarafsızlık yeminlerinin önemli olduğunu söyledi. 

2016 yılında Anayasa Mahkemesi Hakimi Antonin Scalia hayatını kaybetmiş ve dönemin Başkanı Barack Obama, Scalia’nın yerine Merrick Garland’ı Anayasa Mahkemesi Hakimi olarak önermişti. Fakat Senato, Başkan tarafından önerilen Anayasa Mahkemesi hakimi adayının onay sürecini başlatmamış ve bu sürecin başlaması için bir sonraki seçimi beklemişti. Daha sonra Donald Trump’ın başkan olarak seçilmesi ile Trump’ın önerdiği isim olan Neil Gorsuch, Senato’dan onay alarak yeni Anayasa Mahkemesi Hakimi olarak görevine başlamıştı. Cumhuriyetçiler 2016 yılında yeni bir içtihat getirdiklerini ve seçim olduğu yıllarda Anayasa Mahkemesi Hakimi atamalarının yapılmayacağına karar verdiklerini belirtmişti. Cumhuriyetçiler yeni bir içtihat getirdiğini söylese de, 2020 yılında liberal hakim Ruth Bader Ginsburg’un seçime iki aydan daha kısa bir süre önce hayatını kaybetmesinden hemen sonra Amy Coney Barrett’in atanması sürecini tamamladı. Cumhuriyetçiler, 2022 yılında Senato’da kontrolü eline aldığı takdirde Başkan Biden tarafından başkanlığının ilk döneminde önerilen hiçbir Anayasa Mahkemesi Hakim adayı için onay süreci başlatmayacak. Öte yandan önümüzdeki dönemde Anayasa Mahkemesi’nin önemi daha da artacak. Anayasa Mahkemesi önümüzdeki dönemde silah kontrolü ve kürtaja ilişkin davalara bakacağı için mahkemedeki liberal hakimlerin varlığı daha da önem arz ediyor. 

Yaşı ilerleyen isimlerin emekliye ayrılması çağrısı sadece Anayasa Mahkemesi Hakimleri için değil. Amerikan siyasetinin önde gelen isimlerin birçoğunun yaşı Hakim Breyer’a yakın. Başkan Joe Biden 78, Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi 81, Senato Azınlık Lideri Mitch McConnell 79, California Senatörü Dianne Feinstein ve Iowa Senatörü Chuck Grassley ise 87 yaşında. Bu isimler uzun zamandır kendilerine emekli ol çağrılarını dinlemeyip siyasete devam ediyor Her ne kadar bu isimler zamanında insan hakları ve iklim değişikliği gibi savundukları değerlerle gençleri mobilize etmeyi başarsa da birçok sivil toplum kuruluşu, gençlerin oyları ile seçilen bu isimlerin artık yerini gençlere bırakmasını istiyor. Washington siyasetinde gözle görülür bir jenerasyon farkı ortaya çıkmış durumda. Nitekim Temsilciler Meclisi’nde Alexandria Ocasio-Cortez 31 yaşında, Senato’da Jon Ossoff 34 ve Josh Hawley ise 41 yaşında ülke siyasetinde kilit roller oynamaya başladı.