Covid-19 Aşı Zorunluluğu Mahkemeye İntikal Etti

Başkan Biden federal hükümet çalışanları için Covid-19 aşısı zorunluluğu getirmiş ve Covid’le mücadelede yeni stratejisi doğrultusunda Çalışma Bakanlığı’nın 100’den fazla çalışanı istihdam eden şirketlere aşı mecburiyeti veya her hafta test olma şartı getireceğini açıklamıştı. Bu açıklamaya göre söz konusu zorunluluğa uymayan şirketler 14,000 dolar tutarında cezalarla karşı karşıya kalacak. Biden aşı zorunluluğun özel sektöre de getirilmesi için ülkenin önde gelen şirket yöneticileri ile özel olarak görüşüyor. Beyaz Saray’da Walt Disney, Microsoft, Columbia, Walgreens gibi şirketlerin yöneticilerinin yer aldığı bir toplantı düzenlendi. Özel sektörde getirilecek aşı zorunluluğu nüfusun yaklaşık 80 milyonluk kısmını etkileyecek. 

Biden’ın aşı zorunluluğu getirmesine Cumhuriyetçi eyalet yönetimleri karşı çıkıyor. 14 Eylül tarihinde Arizona Eyaleti Başsavcısı milyonlarca çalışanı ilgilendiren düzenlemenin iptali istemiyle dava açtı. Başsavcı Mark Brnovich mahkemeye sunduğu 15 sayfalık dilekçede Başkan Biden’ın getirdiği aşı zorunluluğuna ilişkin düzenlemenin anayasaya aykırı olduğunu ileri sürdü. Gerekçe olarak söz konusu düzenlemenin Amerikan vatandaşlarını ve diğer yasal olarak ikamet eden şahısları ayrıştırdığını iddia eden Benovich ülkeye yasal olmayan yollarla giren şahıslar için herhangi bir aşı zorunluluğunun olmadığını hatırlattı. Ülkede genel olarak muhafazakarlar ve Cumhuriyetçiler Biden’ın aşı zorunluluğu getirmesine yetkili olmadığını düşünüyor. Biden’ın aşı zorunluluğu ilişkin getirdiği düzenlemenin diğer mahkemelerde de anayasal değerlendirmesi yapılacağı öngörülüyor. 

Aşı zorunluluğunun getirilmesine ilişkin öncü adımlar atan New York Eyaleti yönetimine ilk engel federal mahkemeden geldi. 14 Eylül tarihinde federal mahkeme hakimi eyalette sağlık sektörü çalışanlarına aşı zorunluluğu getirilmesinin anayasaya aykırı olabileceği gerekçesiyle yürütmenin durdurulması kararı verdi. Düzenlemeyi dava eden ve isminin açıklanmasını istemeyen 17 sağlık çalışanı aşı zorunluluğuna ilişkin düzenlemede dini nedenlerle aşı olmama imkanının tanınmadığını belirtti. New York Eyaleti mahkemenin bu kararı sonrasında düzenlemenin hukuki olduğuna dair bir dilekçeyi 22 Eylül tarihinde sunacak. Davaya ilişkin sözlü duruşmalar ise 28 Eylül tarihinde düzenlenecek. New York Eyaleti’nde en az bir doz aşı olanların oranı %69’u geçmiş durumda. ABD’de birçok şirket aşı zorunluluğunu çalışanları için getirse de dini nedenlerle aşı olunmamasını kabul ediyor. 

Florida Eyaleti Valisi Ron DeSantis eyaletteki okullarda maske zorunluluğunun getirilmemesini öngören düzenlemenin hukukiliğini savunuyor. Florida’da birçok okul yönetimi ve öğretmenler maskenin zorunlu tutulabilmesini savunsa da Vali DeSantis okullarda maske zorunluluğunun getirilmesine karşı çıkıyor. Okullar eyalet yönetimlerinin kısıtlama karşıtı tutumuna rağmen okullarda maske takılmasını zorunlu kılmaya çalışıyor. Fakat okulların bu ısrarcı tutumu karşısında Vali DeSantis öğretmenlerin maaşının kesileceği tehdidinde bulunuyor. DeSantis’in öğretmenlerin maaşını keserek öğretmenleri ve okul çalışanlarını cezalandırabileceğine dair bir yetkisinin olduğu mahkeme tarafından kabul edildi. Florida Bölge Temyiz Mahkemesi tarafından verilen karara göre Eyalet yönetimi bir okulda maske zorunluluğu getirildiği takdirde o okulda çalışanlara maaş kesme cezası verebilir. DeSantis’in zafer olarak ilan ettiği mahkeme kararının eyalette birçok çocuğun sağlığını olumsuz etkileyeceği düşünülüyor. Zira Covid-19’un yayılması adına okullar hem öğrenciler hem de çalışanlar için ideal bir ortam oluşturuyor. Örneğin Florida’da bir okulda Covid-19 nedeniyle ölenlerin sayısı 13’ü bulmuş durumda. 

Pandemi başladıktan sonraki 19 aylık süreçte Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 14 Eylül tarihi itibariyle 663,913’ü buldu. Bu sayı ile ABD’de yaşayan her 500 kişide bir kişinin Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetmiş oldu. 85 yaş üstü yaşlılar toplam nüfusun %2’sini oluştururken Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin dörtte birini oluşturuyor. Eyaletlere bakıldığında ölüm oranının en yüksek olduğu eyaletler Mississippi ve New Jersey oldu. Bu eyaletlerde her 330 kişide bir kişi Covid-19 nedeniyle ölüyor. Hawaii ve Vermont eyaletlerinde Covid-19 nedeniyle ölenlerin oranı her 2,100 kişide bir kişi. ABD’de Covid-19 nedeniyle hayatımı kaybedenlerin sayısı artsa da hastaneye kaldırılan ve yeni vaka sayılarında düşüş görülüyor. Aşı zorunluluğu getirilmesi ile ülkede aşı yaptıranların sayısında bir artış görülüyor. ABD’de Covid-19 aşıları tamamlanmış kişilerin oranı halkın %54’ünü oluşturuyor.