Pentagon Üst Düzey Gizli Belgelerin İfşasını Soruşturuyor

ABD hükümetine ait bazı gizli belgelerin internet üzerinden sızdırıldığının anlaşılması son yılların en büyük skandallarından birinin patlak vermesine yol açtı. Sızdırılan belgeler arasında ‘çok gizli’ ibaresi taşıyan Pentagon’a ait dökümanlar ve CIA raporları gibi hassas belgeler bulunuyor. ABD’nin müttefik ülkelere yönelik casusluk faaliyetleri yürüttüğünü de ortaya koyan skandal, 2013’te yaşanan Snowden vakasından sonra en üst düzeydeki belge ifşası olarak tanımlanıyor. 

Belgelerde CIA’nın, başta İsrail istihbarat teşkilatı MOSSAD’ın üst düzey yetkilileri ve Güney Kore’nin Ulusal Güvenlik Konseyi olmak üzere birçok müttefik ülkede üst düzey dinlemeler yaptığı belirtiliyor. Beyaz Saray’ı zor bir durumda bırakan belge sızıntılarının istihbarat metotlarını deşifre edebileceği, hassas bilgi kaynaklarını tehlikeye atabileceği, diplomatik kriz yaratabileceği ve müttefiklerle ilişkileri tehlikeye sokabileceği değerlendirmeleri yapılıyor.

ABD hükümeti sızıntıyla ilgili soruşturma başlatmış durumda. Gizli belgelerin sızmasını ciddiye aldıklarını belirten Savunma Bakanı Lloyd Austin, üst düzey askeri liderlerle görüştüğünü ve sızıntının kaynağı bulunana kadar olayı soruşturacaklarını ifade etti. Belgelerin 28 Şubat-1 Mart arasındaki tarihlere ait olduğunu belirten Austin, “Adalet Bakanlığı’nın soruşturması devam ettiği için çok fazla bir şey söyleyemem. Ancak kaynağını ve boyutunu tespit edene kadar soruşturmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.  

Sızdırma olayı ile ilgili bir kişi gözaltına alınmış durumda. Gizli belgeleri sızdırdığı iddia edilen 21 yaşındaki Jack Teixeira, FBI tarafından düzenlenen operasyon ile gözaltına alındı. Adalet Bakanı Merrick Garland, Teixeira’nın “gizli ulusal savunma bilgilerinin yetkisiz olarak çıkarılması, saklanması ve iletilmesi iddialarına ilişkin soruşturma kapsamında” gözaltına alındığını duyurdu. Teixeira’nın, Massachusetts Ulusal Hava Muhafızları’nın istihbarat kanadında çalışan bir görevli olduğu belirtiliyor.

Ocak ayı başından beri Discord platformu üzerinden sızdırılan üst düzey gizlilik taşıyan hükümet belgeleri, ABD’nin rakip ülkelerin yanı sıra müttefikleri üzerinde de istihbarat ve casusluk faaliyetleri yürüttüğüne dair bilgiler sunuyor. Belgelerin ilk olarak yaklaşık 24 kişinin bulunduğu bir Discord grubunda paylaşıldığı ifade ediliyor. Sızan belgelerin sayısının 100’den fazla olduğu belirtiliyor. Yetkililer belgelerin çoğunun gerçek olduğunu ancak bazı belgelerde tahrifat yapıldığını söyledi. Belgelerde Rusya’dan Çin’e, İsrail’den Mısır’a ve Güney Kore’ye kadar birçok ülkeyle ilgili bilgiler yer alıyor.

Yetkililerin gerçekliğini kabul ettiği belgelerden bazıları, Güney Kore, İsrail ve Ukrayna gibi önemli müttefiklerin üzerinde ABD dinlemesinin ne kadar yaygın olduğunu ortaya koyuyor. Bazı belgeler ise Rusya Savunma Bakanlığı ve Rus paralı askeri örgütü Wagner Grubu’na ABD’nin ne ölçüde sızdığına dair bir fikir veriyor. Hangi belgelerde yanlış bilgilerin yer aldığına, bunun Rusya’nın dezenformasyon operasyonunun bir parçası olup olmadığına ya da Moskova’yı Kiev’in savaş planları konusunda yanlış yönlendirme amacı taşıyıp taşımadığına ilişkin net bir bilgi bulunmuyor.

Belgeler bazı gizli ABD operasyonları hakkında bilgileri ifşa ediyor. Ukrayna’da yaklaşık 100 NATO özel harekât yetkilisinin bulunduğuna dair bilgiler ile Rusya ve Ukrayna’nın savaşta verdiği kayıplar hakkında detaylar da bulunuyor. Belgeler ABD’nin Rus istihbarat gruplarına sızdığını ve Kanada’daki bir boru hattına yönelik hackleme girişimleri hakkında bilgi sahibi olduğunu gösteriyor. Sızdırılan belgelerden biri, Rus Savunma Bakanlığı’nın şubatta iki farklı konumdaki Ukrayna birliklerine saldırı planları yaptığı ve Rus askeri planlamacıların Ukrayna’da ondan fazla enerji tesisi ve köprüye saldırı hazırlığı yaptığı bilgisini içeriyor. Ukrayna askeri birimlerini, ekipmanlarını ve eğitimlerini listeleyen bir diğer belgede ise savaşın başından bu yana 12 Ukrayna tugayının hazırlandığı, bunlardan 9’unun ABD ve diğer NATO müttefikleri tarafından eğitildiği belirtiliyor.

ABD basınında yer alan haberlere göre, sızdırılan belgelerin önemli bir kısmı bir yılı aşkın süredir Rus işgalinin sürdüğü Ukrayna’nın askeri gücüne ve sahadaki gelişmelere ilişkin. Bir belgede, Ukrayna’nın orta menzilli hava savunma kabiliyetinin mayıs ayı sonlarına doğru azalacağı kaydediliyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski’nin danışmanı Mihaylo Podolyak yaptığı açıklamada gizli verilerin sızdırılmasını Rus gizli servisinin tipik bir oyunu olduğunu ve amaçlarının dikkat dağıtmak, sorun çıkarmak ve şüphe yaratmak olduğunu savundu. Ukraynalı yetkililer sızan belgelerin içeriğini ciddiye almadıklarını açıklasalar da bazı askeri sıkıntıların deşifre olmasından rahatsız oldukları belirtiliyor.

Belgelerin bazıları ABD’nin Rus istihbarat birimlerinin içinden bilgi alabildiğine ve Ukrayna’yı olası saldırılar konusunda uyardığına ilişkin işaretler barındırıyor. Belgelerde Rusya’nın askeri istihbarat dairesi GRU’nun ve Rusya’nın paralı asker grubu Wagner’in iç planlamasına ilişkin bilgiler de yer alıyor. Sızıntıyla ilgili konuşan Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov belgeleri analiz etmeye başladıklarını ve ABD’nin başka ülkelere yönelik casusluk faaliyetlerine ilişkin ayrıntıların şaşırtıcı olmadığını söyledi. Peskov, belgelerin sızdırılmasında Rusya’nın bir rolü olmadığını ekledi.

ABD istihbarat faaliyetlerinin küçük bir kısmını yansıtan belgeler, Washington’un “uluslararası düzen için en ciddi uzun vadeli tehdit” olarak kabul ettiği Çin hakkında topladığı istihbarat hakkında da bilgi veriyor. Belgelerde Çin’le ilgili risk ve tehditlere ilişkin analizler de yer alırken Çin’in Rusya’ya askeri yardım gönderme niyeti ve hipersonik silah denemeleri ile Çin’in gelişmiş hipersonik füzesi DF-27’nin ABD’nin balistik füze savunma sistemlerine sızma olasılığının bulunduğuna işaret ediliyor. Belgelerde Çin’in yeni savaş gemisine ve askeri haritalama kapasitesini güçlendirmek için mart ayında uzaya gönderdiği iki uyduyla ilgili ayrıntılar da yer alıyor.